Ερώτηση για τα αντιπλημμυρικά έργα σε Τάφρο 66 και Λουδία κατέθεσε ο Περιφερειακός Σύμβουλος Ημαθίας Φώτης Φωτιάδης

Η περιφερειακή παράταξη «Πράξεις για τη Μακεδονία», κατέθεσε, δια του Περιφερειακού Συμβούλου Ημαθίας κ. Φώτιου Φωτιάδη, ερώτηση σχετικά με τα αντιπλημμυρικά έργα στην Τ66 και στον ποταμό Λουδία, που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2021-2027» στην προτεραιότητα «Στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης στην Κεντρική Μακεδονία».

Το κείμενο της ερώτησης:

Προς:

1. Αντιπεριφερειάρχη Υποδομών και Δικτύων κ. Μπίλλια Παρίση

2. Αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Αβραμίδη Ευστάθιο

Κείμενο Ερώτησης

Με μεγάλη χαρά πληροφορηθήκαμε στην 9η συνεδρίαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής την ένταξη του παραπάνω έργου προϋπολογισμού 45.889.637,14 € (με ΦΠΑ 24%) με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) 2024. Ένα ποσό που μας γέννησε μεγάλες προσδοκίες σχετικά με την αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής. 

Η διώρυγα (σήμερα ποταμός) Λουδία και η Τάφρος 66 μελετήθηκαν και κατασκευάστηκαν την περίοδο 1925-1933, με αποκλειστικό στόχο την αποξήρανση και απόδοση σε καλλιέργεια του «βάλτου» των Γιαννιτσών. 

Όπως αναφέρεται στην τεχνική έκθεση του παραπάνω έργου και συγκεκριμένα στο ιστορικό μελέτης- κατασκευής των δύο τεχνικών αυτών έργων :

«… Από τον σχεδιασμό της, η διώρυγα Λουδία δεν είχε τη δυνατότητα παραλαβής σημαντικών πλημμυρικών παροχών αφού ο στόχος της ήταν η αποστράγγιση των πέριξ εδαφών και όχι η αντιπλημμυρική προστασία. 

Ακριβώς λόγω της αδυναμίας της διώρυγας Λουδία να παραλάβει αξιόλογες πλημμυρικές παροχές, κατασκευάστηκε η Τάφρος 66 στη δυτική πλευρά της λεκάνης Γιαννιτσών, στις ανατολικές υπώρειες του Βερμίου, για να παραλαμβάνει τις απορροές των χειμάρρων των μεγαλύτερων ορεινών λεκανών (Μογλένιτσα, Βόδα, Αραπίτσα, Σκορπιού, Κουτίλα, Τριπόταμου κ.α.)…»

“… Αξιοσημείωτο είναι ότι, αναγνωρίζοντας πως είναι εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση των πλημμυρικών παροχών με μακρά περίοδο επαναφοράς, ο σχεδιασμός των δύο έργων έγινε από την εταιρεία FOUNDATION (και τη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων Αρχών) με την παραδοχή ότι θα έχουν τη δυνατότητα να φέρουν περί το 1/3 της μέγιστης πλημμυρικής παροχής όπως αυτή εκτιμήθηκε με διάφορες εμπειρικές μεθόδους. Για να καλυφθεί, ως ένα βαθμό, η αντιπλημμυρική τρωτότητα των δύο έργων, προβλέφθηκαν, όπως προαναφέρθηκε, εκτάσεις κατάκλυσης σε περίπτωση υπέρβασης της παροχής σχεδιασμού…»

Ερωτήματα:

1) Το έργο αυτό συμβάλει στην αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής δεδομένου πως στόχος του έργου σύμφωνα πάντα με την τεχνική έκθεση είναι: «…η αποκατάσταση της λειτουργίας των δύο αποδεκτών και όχι η αναθεώρηση του σχεδιασμού τους…», ενώ σύμφωνα με τα παραπάνω θεωρείται ανεπαρκές ήδη από την περίοδο της αρχικής κατασκευής του;

2) Κατά το σχεδιασμό:

α) Έχει ληφθεί υπ’ όψιν το «Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας» σύμφωνα με το άρθρο 43 του Ν. 4414/2016», που εγκρίθηκε με την υπ΄ αριθμ. 39/2023 Απόφαση της Επιτροπής Ανάπτυξης Καινοτομίας & Αγροτικής Οικονομίας με αναφορές σε συγκεκριμένες προβλέψεις και σχεδιασμό για την αντιμετώπιση κινδύνων πλημμύρας. Επίσης από το 2014 έχει εγκριθεί το Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων κεντρικής Μακεδονίας, το 2017 εγκρίθηκε η 1η Αναθεώρησή του και το 2024 εγκρίθηκε η 2η Αναθεώρησή του. Εφαρμόζουμε ως Περιφέρεια τις σχετικές προβλέψεις;

β) Έγινε κάποια διαβούλευση με συναρμόδιες υπηρεσίες Δήμων και Δασαρχείων;

γ) Γιατί στη μελέτη χρησιμοποιούνται οι παροχές σχεδιασμού του αρχικού σχεδιασμού του έργου, ελαφρώς αυξημένες, χωρίς καμία τεκμηρίωση, ενώ έχουμε σύγχρονα -πρόσφατα δεδομένα και Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας, αλλά και πραγματικά περιστατικά 100 χλμ νοτιότερά μας, στη Θεσσαλία. 

3) Θεωρείτε πως το παραπάνω έργο είναι αποτέλεσμα ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιπλημμυρικής θωράκισης της περιοχής;

4) Δεδομένου πως το έργο έχει ενταχθεί στην Προτεραιότητα «Στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης», 

α) Έχετε σχεδιάσει κάποιο έργο ορεινής υδρονομίας, εκεί δηλαδή που αν είναι εκδηλωθεί ακραίο φαινόμενο, θα οδηγήσει σε πλημμύρα στα πεδινά.

β) Θεωρείτε πως προστατεύονται τα υδάτινα αυτά οικοσυστήματα με τέτοιου μεγέθους τεχνικά - χωματουργικά έργα, αξίας δεκάδων εκατομμυρίων, ξεμπαζώματος και απομάκρυνσης φερτών υλικών και βλάστησης; Η πρακτική αυτή  συμβάλει στο στόχο της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης;  

γ) Ως Διοίκηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας θεωρείται πως το έργο αυτό θα επιλύσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα που συνδέονται με την Τάφρο 66;

Με εκτίμηση,

Φώτιος Φωτιάδης

Περιφερειακός Σύμβουλος Ημαθίας