«Λ’ Παύλεια»: Ημερίδα Πρεσβυτερών και μητέρων κληρικών στην Αλεξάνδρεια

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων των «Λ΄ Παυλείων», το πρωί του Σαββάτου 1 Ιουνίου 2024, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αλεξανδρείας έλαβε χώρα η καθιερωμένη ημερίδα πρεσβυτερών και μητέρων των αγάμων κληρικών της Ιεράς μας Μητροπόλεως.

Νωρίτερα τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος χειροθέτησε Πρωτοπρεσβύτερο τον π. Αριστείδη Στόϊου, εφημέριο της ενορίας του Καλοχωρίου.

Τον θείο λόγο κήρυξε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αντιγονιδών Αρχιμ. Παύλος Σταματάς, ενώ στο τέλος τελέστηκε μνημόσυνο με την ευκαιρία της συμπληρώσεως είκοσι ετών από την εις Κύριον Εκδημίαν της μακαριστής Βασιλείας Καλπακίδου, μητέρας του κ. Παντελεήμονος.

Η ημερίδα, την οποία παρουσίασε ο Υπεύθυνος του Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής Πρωτοπρ. Νεκτάριος Σαββίδης, είχε ως θέμα: «Κατ’ οἶκον Ἐκκλησία» και εισηγήσεις ανέπτυξαν η κ. Χάρις Δημητρακούδη, θεολόγος – παιδαγωγός, η οποία ανέπτυξε το θέμα: «Η χριστιανική οικογένεια ως κατ᾽ οίκον Εκκλησία» και ο Αρχιμ. Χερουβίμ Τσίνογλου, Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, ο οποίος μίλησε με θέμα: «H συμβολή της οικογενείας και της μητέρας στην ιερατική κλήση».

Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με γεύμα που παρέθεσε η φιλόξενη ενορία της Παναγίας σε όλους τους συμμετέχοντες.

Ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων εξέφρασε ευχαριστίες προς τους εκλεκτούς ομιλητές και προς τον προϊστάμενο της ενορίας και Αρχιερατικό Επίτροπο Αλεξανδρείας Αρχιμ. Διονύσιο Ανθόπουλο και τους συνεργάτες του για τη φιλοξενία, αναφέροντας μεταξύ άλλων: 

Ἀπό τίς πρῶτες ἐκδηλώσεις πού συμπεριλάβαμε στό πρόγραμμα τῶν «Παυλείων», ὅταν πρίν ἀπό τριάντα χρόνια καθιερώσαμε αὐτό τόν κύκλο ἐκδηλώσεων, τόν ἀφιε­ρω­μένο στόν ἱδρυτή τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο, καί τίς ὁποῖες πραγματοποιοῦμε τόν Ἰούνιο κάθε ἔτους, εἶναι ἡ Ἡμερίδα γιά τίς πρεσβυτέρες καί τίς μητέρες τῶν κληρικῶν τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπό­λεως.

Ὁ λόγος αὐτῆς τῆς ἀποφάσεως καί τῆς ἐπιλογῆς ἦταν, γιατί ἐσεῖς οἱ πρεσβυτέρες καί οἱ μητέρες τῶν ἀγάμων κληρικῶν εἶστε, μετά τούς ἱερεῖς συζύγους σας ἤ παιδιά σας, ἀπό τούς πιό στενούς καί σημαντι­κούς συνεργάτες τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.

Εἶστε ἐσεῖς πού μέ τή στήριξη καί τή συμπαράστασή σας στούς ἱερεῖς μας, ἀλλά καί μέ τίς ἰδέες καί τίς πρωτοβουλίες σας μπορεῖτε νά προσφέρετε καί προσφέρετε πολύ­τι­μο ἔργο στήν ἐνορία σας καί στούς ἀδελφούς μας.

Ὅπως καί τά προηγούμενα χρό­νια, ἔτσι καί φέτος, δέν θά μπο­ροῦ­σε, κατά συνέπεια, νά λείπει ἀπό τό πρόγραμμα τῶν τριακοστῶν, «Παυ­λείων», ἡ Ἡμερίδα τῶν πρεσβυ­τερῶν καί τῶν μητέρων τῶν κληρικῶν μας, ἡ ὁποία φιλο­ξενεῖται αὐτή τή φορά κάτω ἀπό τή σκέπη τῆς Μητέρας τοῦ Κυρίου μας, στόν ναό τῆς Παναγίας τῆς Ἀλεξανδρείας.

Σᾶς καλωσορίζω, λοιπόν, ὅλους μέ πολλή χαρά, τόσο τίς πρεσβυ­τέρες ὅσο καί τούς ἐκλεκτούς ὁμι­λητές μας, τούς ὁποίους θά ἔχουμε τή χαρά νά ἀκούσουμε στή συνέ­χεια.

Τό θέμα τῆς σημερινῆς Ἡμερίδος εἶναι, ὅπως γνωρίζετε, ἡ «Κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία».

«Κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία» εἶναι μία ἔκφραση ἡ ὁποία χαρακτηρίζει, θά λέγαμε, τόν ἀπόστολο Παῦλο, γιατί εἶναι ὁ πρῶτος πού τήν εἰσάγει καί τήν χρησιμοποιεῖ στίς ἐπιστολές του, ἀναφερόμενος στίς οἰκογέ­νει­ες μελῶν τῆς χριστιανικῆς κοι­νότητος, τῆς Ἐκκλησίας, διαφό­ρων πόλεων.

Τήν χρησιμοποιεῖ δύο φορές ἀνα­φερόμενος στούς ἀγαπημένους συνεργάτες του, τόν Ἀκύλα καί τήν Πρίσκιλλα, στήν πρός Ρωμαίους καί στήν πρός Κορινθίους ἐπιστολή του, ἀλλά καί στή Νύμφα ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Λαοδικείας, γράφο­ντας πρός τούς Κολασσαεῖς, καί πρός τόν Φιλήμονα.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν χρησι­μοποιεῖ τήν ἔκφραση αὐτή τυχαῖα. Ἡ ἐπιλογή του νά ὀνομάσει τήν οἰκογένεια ἤ εὐρύτερα τό συγγε­νικό περιβάλλον κατ᾽ οἶκον Ἐκ­κλη­σία δέν ἀποδεικνύει μόνο τή σημασία πού ἀποδίδει στήν οἰκο­γένεια καί στόν ρόλο της γιά τήν πνευματική πρόοδο τοῦ κάθε μέλους της, ἀλλά ἑδράζεται καί στόν λόγο τοῦ Κυρίου μας, «ὅπου δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τό ἐμόν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμί κἀγώ ἐν μέσῳ αὐτῶν». Ὅπου εἶναι, δηλαδή, δύο ἤ τρεῖς συγκεντρωμένοι στό ὄνομά μου, λέγει ὁ Χριστός, ἐκεῖ εἶμαι καί ἐγώ, ἀνάμεσά τους.

Αὐτό δέν εἶναι Ἐκκλησία; Ἡ συνά­θροιση τῶν πιστῶν στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, εἴτε ὅταν τελοῦνται τά ἱερά μυστήρια, εἴτε ὅταν ἀκού­εται ὁ λόγος του, εἴτε ὅταν οἱ πι­στοί ἐργάζονται ἔργα ἀγάπης καί εὐποιΐας στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, εἶναι Ἐκκλησία. Ἀποτελοῦν τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί μαζί τους εἶναι φυσικά καί ἡ κεφαλή τοῦ σώματος, ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας, ὁ ὁποῖος ἵδρυσε τήν Ἐκκλησία.

Δύο, τρεῖς ἤ περισσότεροι πιστοί συναπαρτίζουν καί τήν οἰκογέ­νεια. Ἔγιναν οἰκογένεια στό ὄνο­μα τοῦ Χριστοῦ, μέ τό ἱερό μυ­στήριο τοῦ γάμου, καί συνδέονται ἀκόμη στενότερα μεταξύ τους, κα­θώς ἀποτελοῦν ὅλοι μέλη τῆς Ἐκ­κλησίας, μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χρι­στοῦ, πού κοινωνοῦν τό Σῶμα του καί τό Αἷμα του στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας.

Κι ἀκόμη, μέσα στήν οἰκογένεια ἐπι­τελεῖται τό ἔργο τῆς κατηχή­σεως τῶν νέων μελῶν τῆς οἰκο­γε­νείας, τῶν παιδιῶν, ἀλλά καί ἡ προ­σευχή τῶν μελῶν της, ὅπως ἐπιτε­λεῖται καί στήν Ἐκκλησία.

Ἔχει, λοιπόν, ἡ οἰκογένεια ὅλα τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῆς Ἐκκλησίας, πού πιστοποιοῦνται μέ τή διαβεβαίωση τοῦ Χριστοῦ ὅτι εἶναι καί ὁ ἴδιος ἀνάμεσά τους.

Συγχρόνως ὅμως ἀποδεικνύεται πόσο ἐπιτυχής ἦταν ἡ ἐπιλογή τοῦ πρω­τοκορυφαίου ἀποστόλου Παύ­λου νά χαρακτηρίσει τίς χριστια­νι­κές οἰκο­γένειες ὡς «κατ᾽ οἶκον» Ἐκκλησίες.

Καί ἐάν αὐτός ὁ χαρακτηρισμός ἰσχύει γιά κάθε χριστιανική οἰκο­γέ­νεια, ἰσχύει πολύ περισσότερο γιά μία ἱερατική οἰκογένεια, ἡ ὁποία ἔχει ἐπιπλέον τήν εὐλογία ἕνα μέλος της, εἴτε ὁ σύζυγος εἴτε ὁ υἱός νά εἶναι κληρικός, νά εἶναι ἱερέας καί λειτουργός τοῦ Θεοῦ, γεγονός πού δίδει ἀκόμη μεγαλύ­τερη χάρη στήν κατ᾽ οἶκον Ἐκκλη­σία τῆς ἱερατικῆς οἰκογενείας, αὐξάνει ὅμως καί τήν εὐθύνη της ἔναντι καί τῶν συνανθρώπων μας καί τῶν ἐνοριτῶν ἀλλά καί ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Θεοῦ.

Εὐθύνη βεβαίως ὑπάρχει γιά κάθε οἰκογένεια, διότι δέν ἀρκεῖ νά ὀνο­μάζεται «κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία» καί στή συνέχεια τά μέλη της νά κά­νουν τό καθένα τή ζωή του, ἀδια­φορώντας γιά τήν Ἐκκλησία καί τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Χρειάζεται καί προσπάθεια. Χρειάζεται νά φροντί­ζου­με γιά νά ἀναδεικνύουμε τήν οἰκογένεια σέ «κατ᾽ οἶκον Ἐκκλη­σία». Καί αὐτό ἐπιτυγχάνεται, ὅταν δέν βγάζουμε ἐμεῖς, μέ τίς ἐπιλογές μας, μέ τή ζωή μας, τόν Χριστό μέσα ἀπό τήν προσωπική καί τήν οἰκογενειακή μας ζωή καί στε­ρού­μεθα ἔτσι καί τή χάρη του.

Ὑπάρχουν ἀσφαλῶς συχνά προ­βλήματα καί δυσκολίες μέσα σέ μία οἰκογένεια, ἀκόμη καί μέσα στήν ἱερατική οἰκογένεια, ἰδιαιτέρως στήν ἐποχή μας, μία ἐποχή κατά τήν ὁποία τά παιδιά περνοῦν πολ­λές ὧρες τῆς ἡμέρας σέ ἕνα δύ­σκολο καί σκληρό ἐνίοτε σχολικό περιβάλλον, μέ πολλές καί κακές ἐπιδράσεις ἀπό τόν εὐρύτερο κύ­κλο τῶν συναναστροφῶν τους.

Ζοῦμε σέ μία ἐποχή πού τά παιδιά ἤ κάποια ἀπό αὐτά ἀντιδροῦν, ἐπα­ναστατοῦν καί θέλουν νά ἀπομα­κρυνθοῦν ἀπό τά συνετά καί εὐσεβῆ χριστιανικά πρότυπα πού ἔχουν μέσα στό σπίτι τους.

Ὅλα αὐτά εἶναι κατανοητά καί ἀνθρώπινα καί δυστυχῶς συμβαί­νουν. Ἄς θυμηθοῦμε τήν περίπτω­ση τοῦ Δημᾶ, τοῦ νεαροῦ συνερ­γάτου τοῦ ἀποστόλου Παύλου, πού ἀνῆκε, θά μπορούσαμε νά ποῦμε, στήν κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία τοῦ ἀπο­στόλου Παύλου. Κι ὅμως ἑλκύσθη­κε ἀπό τή λάμψη τοῦ κόσμου καί, παρότι εἶχε ἕνα τόσο λαμπρό πρό­τυπο δίπλα του, τόν μέγα ἀπό­στο­λο Παῦλο, τόν ἐγκατέλειψε «καί ἐπορεύθη εἰς Θεσσαλονίκην», γιά νά ζήσει τίς ἀπολαύσεις τοῦ κό­σμου, γι᾽ αὐτό καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει: «Δημᾶς με ἐγκατέλιπεν».

Αὐτό δέν σημαίνει βέβαια, ὅτι ἐμεῖς δέν θά πρέπει νά προσπαθοῦ­με, ὥστε ἡ οἰκογένειά μας καί κυρίως ἡ ἱερατική οἰκογένεια νά λειτουργεῖ ὡς κατ᾽ οἶκον Ἐκκλη­σία. Καί αὐτό φυσικά μέ σεβασμό πρωτίστως στίς ἀνάγκες καί στίς ἰδιαιτερότητες τοῦ κάθε μέλους της, καί ἔχοντας ὑπόψη μας ὅτι δέν ὑπάρχει καλύτερος τρόπος γιά νά διδάξει κανείς κάτι ἀπό τό παρά­δειγμά του.

Ἄν ἐμεῖς, ἐσεῖς, οἱ πρεσβυτέρες καί οἱ μητέρες τῶν κληρικῶν, ζεῖτε καί φέρεστε καί μέσα στήν οἰκογέ­νεια ἀλλά καί ἔξω ἀπό αὐτήν,  ὅπως καί μέσα στήν Ἐκκλησία, ζώ­ντας δηλαδή μία συνειδητή χρι­στιανική ζωή, ἀγωνιζόμενες νά ἐφαρμόζετε καί στά πιό ἁπλᾶ πράγ­ματα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, καί ἀκόμη ἐάν καθοδηγεῖτε σέ αὐτό μέ ἀγάπη, ὄχι μέ αὐστηρότητα, τά παι­διά σας, τότε ἡ οἰκογένειά σας δέν θά εἶναι μόνο στό ὄνομα κατ᾽ οἶκον Ἐκκλη­σία, ἀλλά θά εἶναι στήν πραγ­ματικότητα.

Τότε θά ὑπάρχει καί μεγαλύτερη χάρη ἀπό τόν Θεό μέσα στήν οἰκο­γένεια καί πολλά πράγματα θά γίνονται εὐκολότερα ἀπό ὅσο νομί­ζουμε μέσα σέ αὐτήν.

Ἡ κατάσταση αὐτή, ὅπως καί ἡ ἠρεμία καί ἡ γαλήνη πού δημιουρ­γεῖ μεταξύ τῶν μελῶν τῆς οἰκογε­νείας, ἀνάλογη μέ αὐτήν πού ὑπάρ­χει μέσα στήν Ἐκκλησία, ὅπου κανείς π.χ. δέν διαπληκτίζεται μέ τόν ἄλλο, θά βοηθᾶ ὅλα τά μέλη τῆς οἰκογενείας, καί τά μικρότερα καί τά μεγαλύτερα, ἀλλά καί τόν ἱερέα σύζυγο καί πατέρα ἤ υἱό. Διότι, ὅταν μέσα στήν οἰκογένεια, ὅλοι ἔχουν τό ἴδιο πνεῦμα καί ἀγω­νίζονται γιά τόν κοινό στόχο, πού εἶναι ἡ βίωση τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, τότε αὐτό στηρίζει καί ἀναπαύει τόν ἱερέα, συγχρόνως ὅμως τόν ἀπαλλάσσει καί ἀπό τίς δυσκολίες καί τίς δυσάρεστες καταστάσεις, τίς ὁποῖες θά μποροῦσε νά ἀντιμετω­πίσει μέσα στήν ἐνορία καί προ­σπα­θώντας νά κατευθύνει ἄλλους ἀνθρώπους. Συγχρόνως ὅμως τόν διευκολύνει πολύ περισότερο, για­τί μία ἱερατική οἰκογένεια πού λει­τουργεῖ ὡς κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία, λειτουργεῖ καί ὡς πρότυπο, χωρίς κἄν νά τό ἐπιδιώξει, καί γιά τίς ἄλλες οἰκογένειες. Καί ὅπως, ὅταν ὑπάρχει κάποιο θετικό πρότυπο σέ μία οἰκογένεια, πολλοί εἶναι ἐκεῖ­νοι πού λέγουν, θέλουμε νά κά­νουμε τό α ἤ τό β´, ὅπως ἐκείνη ἡ οἰκογένεια, ἔτσι συμβαίνει καί στήν περίπτωση αὐτή: κάποιοι θά θελήσουν νά ἀκολουθήσουν τό πρότυπο τῆς ἱερατικῆς οἰκογε­νείας, χωρίς νά χρειαστεῖ νά πεῖ κάτι σχετικό ὁ ἱερέας, ὁ ὁποῖος «κερδίζει», ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ λέξη, ἔτσι περισσότερη ἐκτίμηση καί σεβασμό ἀπό τούς ἐνορίτες του.

Ἀντί, λοιπόν, ὁ ἱερέας νά τούς σκανδαλίζει μέ τήν οἰκογένειά του, τούς ὠφελεῖ πνευματικά, καί μποροῦν καί ἐκεῖνοι νά εἶναι χα­ρούμενοι καί νά ἀγαποῦν ἀκόμη περισσότερο τόν πνευματικό τους πατέρα.

Μία τέτοια οἰκογένεια εἶναι ὄντως μία κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία, πού ἀποτελεῖ καί γιά ἄλλες οἰκο­γένειες τῆς ἐνορίας ἀλλά καί γιά ἄλλες ἱερατικές οἰκογένειες παρά­δειγμα καί πρότυπο.

Θά σταματήσω ὅμως σέ αὐτές τίς γενικές παρατηρήσεις, γιά νά παρα­χωρήσω τό βῆμα στούς δύο ἐκλεκτούς ὁμιλητές μας, πού ἔχουν νά μᾶς ποῦν πολλά ἐνδια­φέροντα καί ὠφέλιμα.

Πρώτη θά μᾶς ὁμιλήσει ἡ γνωστή καί ἀπό ἄλλες φορές θεολόγος καί παιδαγωγός κ. Χάρις Δημητρακού­δη, ἡ ὁποία ἔχει μακρά ἐμπειρία σέ θέματα οἰκογενείας. Τό θέμα πού θά πραγματευθεῖ σήμερα εἶναι «Ἡ χριστιανική οἰκογένεια ὡς κατ᾽ οἶκον Ἐκκλησία».

Δεύτερος ὁμιλητής μας εἶναι ὁ πανοσιολογιώτατος ἀρχιμαν­δρί­της π. Χερουβίμ Τσίνογλου, ἱερο­κήρυκας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἁλμωπίας, ὁ ὁποῖος θά μᾶς ἀναπτύξει τό θέμα «Ἡ συμβολή τῆς οἰκογενείας καί τῆς μητέρας στήν ἱερατική κλήση».

Τούς καλωσορίζω καί τούς δύο καί τούς εὐχαριστῶ θερμά καί ἀπό καρδίας γιά τήν ἀγάπη καί γιά τόν κόπο τους, καί περιμένουμε μέ χαρά νά ἀκούσουμε ὅσα ἔχουν νά μᾶς ποῦν.