18 Απριλίου. Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων και Τοποθεσιών - 60 χρόνια από την Χάρτα της Βενετίας

* Της Αναστασίας Μ. Πάπαρη, Δρ Αρχιτέκτων - Πολεοδόμος / Urban Designer (Α.Π.Θ. & U.C.L., The Bartlett)

Εφέτος η UNESCO και το ICOMOS γιορτάζουν 60 χρόνια από την θέση σε ισχύ της Χάρτας της Βενετίας (1964), του καταστατικού χάρτη για την προστασία, τη διατήρηση και την αποκατάσταση των μνημείων και των τοποθεσιών. 

Τα 16 άρθρα της Χάρτας της Βενετίας θα πρέπει να είναι το 'ευαγγέλιο' κάθε υπηρεσίας και κάθε φορέα ή ιδιώτη, που ασχολείται με την προστασία, τη διατήρηση και την αποκατάσταση των μνημείων και των ιστορικών τοποθεσιών.

Δυστυχώς, στην πατρίδα μας και ιδιαίτερα στην πόλη μας, την Βέροια, έχουν γίνει σημαντικά σφάλματα τις τελευταίες δεκαετίες, που δύσκολα διορθώνονται. 

Να ξεκινήσουμε από την οδό Μητροπόλεως, την εμβληματικότερη οδό και να καταλήξουμε στην Παλιά Μητρόπολη, το εμβληματικότερο μνημείο της πόλης;

Η Χάρτα της Βενετίας σπάνια συζητείται και σπανιότερα  χρησιμοποιείται ως αναφορά και ως οδηγός για τον τρόπο, που αντιμετωπίζουμε τα μνημεία μας και τον ανοικτό δημόσιο χώρο στα ιστορικά κέντρα των ελληνικών πόλεων. 

Ένα πρώτο βήμα θα ήταν το πολύτιμο αυτό κείμενο, στο οποίο στηρίζονται όλα όσα ακολούθησαν από το ICOMOS και την UNESCO και υπογράφηκαν σε διεθνή συνέδρια, δεσμεύοντας τις χώρες σχεδόν όλου του κόσμου, αυτό το πολύτιμο και συνοπτικό κείμενο να μεταφραστεί από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, με μετάφραση, που θα θεωρείται επίσημη και ακριβής, ώστε να αποφεύγονται οι παρανοήσεις. 

Αυτό θα διευκολύνει το ίδιο το Υπουργείο, όπως και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.) να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις και ταυτόχρονα να λειτουργούν παιδευτικά για τον ακαδημαϊκό κόσμο και τους πολίτες για τον τρόπο διαχείρισης των μνημείων και των ιστορικών τοποθεσιών, συμπεριλαμβανομένου των πλέγματος των δημοσίων χώρων στα ιστορικά αστικά περιβάλλοντα.  

 Σ' αυτό το πρώτο βήμα, η συνδρομή της γνώσης και της εμπειρίας των αρχιτεκτόνων είναι περισσότερο από πολύτιμη, καθώς αποδείχθηκε, στην Βέροια τουλάχιστον, πως δεν αρκεί η αρχαιολογική προσέγγιση, η οποία ενίοτε οδηγεί σε τραγικά σφάλματα. 

Ο σύνδεσμος για την Χάρτα της Βενετίας: 

https://www.icomos.org/en/participer/179-articles-en-francais/ressources/charters-and-standards/157-the-venice-charter