Τουρκία: «Ένας όχι απρόβλεπτος γείτονας» (άποψη)

ΑΠΟΨΗ, του Ηλία Μαυρόπουλου: Πολλά χαμόγελα,  πολλές χειραψίες και πολύ καλό κλίμα από την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα. Βέβαια αναχωρώντας από την Ελλάδα δεν ξέρουμε αν μέτρησαν τα δάχτυλα τους μήπως λείπει κάποιο (κατή τη γνωστή τουρκική παροιμία ότι μετά από χειραψία με Έλληνα μέτρα τα δάχτυλα σου μήπως σου λείπει κανένα).

Ένα νέο πρόσωπο λοιπόν θέλησε να παρουσιάσει η Τουρκική Κυβέρνηση,  το ερώτημα είναι σε ποιον; Σίγουρα όχι σε εμάς….

Η Τουρκία δεν είναι και δεν πρέπει να είναι άγνωστη στους Έλληνες και στην εκάστοτε Κυβέρνηση. Αιώνες σχέσεων έχουν μόνο να μας διδάξουν για το χαρακτήρα της και τον τρόπο σκέψης και δράσης της. Το πιο σημαντικό στις διπλωματικές σχέσεις είναι να γνωρίζεις ποιος πραγματικά είναι ο άλλος και όχι ποιος ελπίζεις ή φανταζεσαι. Ειλικρινής σχεση πάνω σε πλασματικη εικόνα δεν μπορεί να δομηθεί. 

Είμαστε δέσμιοι της γεωγραφίας, η Τουρκία είναι ο γείτονας με τον οποίο πρέπει να υπάρχουμε και να συνομιλούμε, κανένας δεν επιθυμεί τις εντάσεις και τις συγκρούσεις. Μέσα από το δομημένο  διάλογο επι αρχων του διεθνους δικαιου και τις φιλικές σχέσεις, συν το χρόνο, μόνο θετικά μπορούν να προκύψουν. 

Όμως δεν πρέπει να εθελοτυφλουμε, πόσο πιθανό είναι η Τουρκία να άλλαξε ξαφνικα πραγματικά χαρακτήρα; Αν τόσο εύκολα μεταπήδησε από το «θα έρθουμε ένα βράδυ», «τους πυραύλους», «τα σύνορα της καρδιάς μας», το «δεν θα φυλακιστούμε μέσα στα σύνορα μας» ,κλπ στο είμαστε αδέλφια τότε τι την εμποδίζει να αλλάξει το ίδιο ξαφνικά και να γυρίσει στην επιθετική ρητορική;

Μα ας δούμε τι συνέβη στο παρελθόν, αυτή δεν είναι η πρώτη προσπάθεια προσεγγισης και καλής /φιλικής σχέσης μεταξύ των Χωρών. 

Ένταση -Σεισμοί – ένταση- κουμπαριές -  ενταση -συμφωνίες, κλπ σε έναν ατέρμων κύκλο. Το μόνο που παραμένει σταθερό είναι ότι η περιοδος ηρεμιας διακοπτεται οποτε το αποφασισει η Τουρκια και η ατζέντα της που τη χτίζει βήμα βήμα πάρα το όποιο πλαίσιο.  Σταθερά βάζει θέματα πάνω στο τραπέζι, σταθερά χτίζει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία, σταθερα εξοπλιζεται, σταθερά προωθεί την επέκταση των κατοχικών δυνάμεων στην Κύπρο, σταθερά έχει διαμορφώσει ένα μακρόπνοο όραμα για την ίδια και το υπηρετεί με μια στρατηγική. 

Το θέμα όμως είναι τι κάνουμε εμείς, η ατζέντα μας δεν πρέπει να εξαρτάται από το τι κάνει ή δεν κάνει η Τουρκία. Το status quo σε παγκόσμιο επίπεδο αλλάζει και αν δεν βρούμε και δεν διεκδικήσουμε το ρόλο μας στην νέα πραγματικότητα κινδυνεύουμε να παρασυρθουμε από το ρεύμα της αλλαγής.  Με αυτή τη νέα συμφωνία «εξαγορασαμε» χρόνο (για ακόμα μια φορα), για να κάνουμε τι; Το να κερδίζουμε απλά χρόνο χωρίς αυτό να αποσκοπεί σε κάτι είναι επικίνδυνο όταν αυτός ο χρόνος αξιοποιείται από την άλλη πλευρά και είναι βέβαιο ότι θα επανέλθουμε σε νέα περίοδο έντασης. 

Δεν πρέπει να είμαστε αφοριστικοί φυσικά, την τελευταία δεκαετία η Χώρα συντεταγμένα ακολούθησε μια συγκεκριμένη στρατηγική που υιοθετήθηκε από όλες τις Κυβερνήσεις και πράγματι έχει αποδώσει καρπούς. Όμως θα πρεπει να εμβαθύνουμε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις μας μέσω των τριμερών συμφωνιων σε στρατηγικους τομείς όπως η αμυντική βιομηχανία, η ενεργειακή πολιτική και η παροχή ασφαλείας στην περιοχή.  Εμείς πρέπει να είμαστε οι αξιόπιστοι και ειλικρινείς σύμμαχοι στην περιοχή και για να το κάνουμε αυτό πρέπει πρώτα να αναγνωρίσουμε αυτόν μας το ρόλο και μετά να αποκτήσουμε την ικανότητα να τον επιτελέσουμε.  

Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι θέλουμε μια Τουρκία εχθρική ή αποκομμένη από τη Δύση. Μια Τουρκία τύπου Ιράν στα σύνορα μας είναι ότι χειρότερο ως προοπτική τόσο για τους ίδιους τους πολίτες της αρχικά όσο και για εμάς. Μια ευημερούσα και δημοκρατική αντιθέτως, που σέβεται το διεθνές δίκαιο θα δρα πολλαπλασιαστικά και για την Ελλάδα. 

Ηλίας Μαυρόπουλος