Φάκελος «Περιβάλλον και Χωματερές» στον Δ. Βέροιας: Οικολογική καταστροφή ή... πολιτική καταστροφολογία;

📌 Εικόνες ασυδοσίας δίπλα στον Αλιάκμονα και ανεξέλεγκτος χώρος απόθεσης κάθε λογής απορριμμάτων...

Τις τελευταίες μέρες μια σειρά  καταγγελιών σχετικά με θέματα περιβάλλοντος στο Δήμο Βέροιας είδαν το φως δημοσιότητας, προκαλώντας συζητήσεις, αλλά και αρκετές απορίες. 

Ας τα πάρουμε από την αρχή. 

Στις 9 Ιανουαρίου 2023, οι δύο συνεπώνυμοι δημοτικοί σύμβουλοι της Βέροιας, Θεόδωρος και Κυριάκος Θεοδωρίδης, υπέβαλλαν αναφορά σε αρμόδιες ελεγκτικές αρχές για 4 Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) σε περιοχές του Δ. Βέροιας (Ριζώματα, Παλατίτσια, Άμμος – πλησίον Αλιάκμονα, Αγ. Γεώργιο). Συγκεκριμένα, η αναφορά έγινε στο Τμήμα περιβάλλοντος και Χωρικού σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης και στο Σώμα επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος - Τμήμα επιθεώρησης περιβάλλοντος της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και ελέγχων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.  

Το Σώμα Επιθεωρητών και Ελέγχων του Υπ. Περιβάλλοντος διαβίβασε την αναφορά προς τον Δήμαρχο Βέροιας, την Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Καθαριότητας & Πολιτικής Προστασίας Δ. Βέροιας και τον Περιφερειακό Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας (ΦοΔΣΑ Κ. Μακεδονίας), ζητώντας να γίνουν ενέργειες «για την αντιμετώπιση του αναφερόμενου προβλήματος» και ζήτησε ενημέρωση εντός 2 μηνών. Παράλληλα, η Υπηρεσία δήλωσε πως επιφυλάσσεται για τις περαιτέρω κατά νόμο ενέργειές της, ενώ ζήτησε περαιτέρω ενέργειες από το Τμήμα Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και την Διεύθυνση Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της ΠΕ Ημαθίας, ενώ το έγγραφο κοινοποιήθηκε και στη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, για ενημέρωση και τυχόν ενέργειές της.

Στις 7 Φεβρουαρίου 2023 ο Θεόδωρος Θεοδωρίδης (ανεξάρτητος από 22/9/2021 δημοτικός σύμβουλος) με δελτίο Τύπου κατήγγειλε ότι στον Σταθμό Μεταμόρφωσης Απορριμμάτων Βέροιας (λίγο έξω από τα Ασώματα) γίνεται ταφή «σκουπιδιών» και κοινοποίησε φωτογραφίες από το σημείο, οι οποίες – κατά τους ισχυρισμούς του – αποδείκνυαν τα λεγόμενά του. 

Στις 8 Φεβρουαρίου 2023, κάλεσε εκπροσώπους των παρατάξεων της μειοψηφίας και τα ΜΜΕ για επιτόπια αυτοψία στο σημείο. Εκεί, ήταν παρών και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Καθαριότητας – Περιβάλλοντος Βασίλης Παπαδόπουλος, οι δημοτικοί σύμβουλοι Γιώργος Γουλτίδης (παράταξη «Συνδημότες»), Κυριάκος Θεοδωρίδης (παράταξη «Προτεραιότητα στον Πολίτη») και Δημήτρης Τσανακτσίδης (επικεφαλής παράταξης «Δικαίωμα για Νέα Βέροια»), καθώς και ο Νίκος Ασλάνογλου, μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και μέλος της Οικολογικής Ομάδας Βέροιας. 

Ο αντιδήμαρχος Βασίλης Παπαδόπουλος ισχυρίστηκε μετ’ επιτάσεως ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα «ταφής» σκουπιδιών στο σημείο. Τελικά, έγιναν μέχρι και μερικές επιφανειακές τομές για να αποδειχθεί τι έγινε, ωστόσο αφενός ο κ. Θεοδωρίδης δεν ήταν σίγουρος για το ακριβές σημείο και αφετέρου ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι δεν μπορούσε να διαθέσει μεγαλύτερο μηχάνημα από έναν εκσκαφέα (jcb) που δεν μπορεί να σκάψει σε βάθος. Από την εκσκαφή δεν προέκυψε ότι στο σημείο υπήρχαν «θαμμένα σκουπίδια». Για τη συνέχεια του θέματος ο Βασίλης Παπαδόπουλος δήλωσε ανοιχτός να οριστεί νέο ραντεβού και να υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα. Δεν έχουμε ενημέρωση αν υπήρξε κάτι νεότερο (πιθανότατα δεν υπήρξε καμία κίνηση). 

Στις 9 Φεβρουαρίου 2023 την σκυτάλη των καταγγελιών πήρε ο δημοτικός σύμβουλος της μειοψηφίας Κυριάκος Θεοδωρίδης, ο οποίος δημοσίευσε φωτογραφίες και βίντεο από τον ΧΑΔΑ πλησίον του Αλιάκμονα (δείτε τις σχετικές φωτογραφίες μας), την στιγμή μάλιστα που ένα φορτηγό ξεφόρτωνε χώρα και κομμάτια ασφάλτου (από τα έργα εγκατάστασης του φυσικού αερίου στη Βέροια, κατά την δήλωση του οδηγού, όπως λένε οι πληροφορίες της εφημερίδας “InVeria”).

Τι συμβαίνει τελικά; 

Από τα παραπάνω, άλλα αυταπόδεικτα και άλλα προς απόδειξη, διαφαίνεται ότι καταρχάς υπάρχει σοβαρό θέμα ρύπανσης, ίσως και μόλυνσης (ας το απαντήσουν κάποτε υπεύθυνα οι αρμόδιες υπηρεσίες), στην παρόχθια περιοχή του Αλιάκμονα. Αυτό διαπιστώνεται εύκολα δια… γυμνού οφθαλμού. Το σημείο που αναφέρεται ο Κυριάκος Θεοδωρίδης βρίσκεται μερικά μέτρα από τον ποταμό, είναι χώρος που παλαιότερα είχε «ροκανιστεί» (το πώς και έγινε νόμιμα είναι άλλο μεγάλο θέμα) για αμμοχάλικα. Με τα χρόνια έχουν ριχτεί διάφορα μπάζα, αδρανή υλικά, αλλά και πλείστα όσα απορρίμματα. Όπως φαίνεται, γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί (ή… κουκουλωθεί) η εικόνα με πιο ήπιας μορφής αδρανή υλικά, όπως χώμα, άμμος, σπασμένα κομμάτι τσιμέντου και ασφάλτου, ώστε να μην φαίνεται η πραγματική εικόνα. 

Για το θέμα του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, από την άλλη, διαφαίνεται ότι υπάρχει μια κατάσταση που δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ελαφρά τη καρδία «μολυσματική». Με την προϋπόθεση βέβαια ότι έχουν βάση οι ισχυρισμοί του αντιδημάρχου Βασίλη Παπαδόπουλου, ότι δεν γίνεται δηλαδή ταφή «σκουπιδιών» στο σημείο. Αν αποδειχθεί – διότι μέχρι τώρα δεν έχει αποδειχθεί κάτι τέτοιο – ότι ακόμα και σε έναν πλήρως ελεγχόμενο χώρο από τον Δ. Βέροιας γίνουν παράνομες ταφές απορριμμάτων, φυσικά θα έχουμε μεγάλο θέμα.

Το μεγάλο περιβαλλοντικό σκάνδαλο 

Το πιο σκανδαλώδες είναι, ωστόσο, το γεγονός της ύπαρξης του ΧΑΔΑ του Αλιάκμονα (που προαναφέρθηκε), αλλά και των υπολοίπων ΧΑΔΑ. Μπορεί να υπάρχει ένα μπαλάκι ευθυνών, μπορεί ο χώρος να ανήκει στο Δημόσιο ή όπου αλλού, αλλά το γεγονός ότι η παρουσία δημοσιογράφων για μισή ώρα στο σημείο επέτρεψε την λήψη ακόμα και βίντεο που δείχνει φορτηγό (από τον εργολάβο που εγκαθιστά το δίκτυο φυσικού αερίου στη Βέροια, όπως φέρεται να δήλωσε ο οδηγός σε άτομο που τον ρώτησε) να ξεφορτώνει στο σημείο τα μπάζα του, προφανώς αποδεικνύει ότι κάτι δεν πάει καθόλου καλά. 

Ποιος «προτείνει» το σημείο για ξεφόρτωμα μπαζών στο σημείο; Έλεγξε ποτέ κανείς που πάνε τα φορτηγά με τα μπάζα και τα αδρανή υλικά; Λειτουργεί κάποια υπηρεσία που θα μπορούσε να «κόψει τον βήχα» στον καθένα να ρίχνει τα σκουπίδια και τα μπάζα του όπως θέλει; Και, από την άλλη, μετά από τόσα χρόνια, άραγε τι περιμένουμε για να λύσουμε το θέμα; Ποιος θα αποκαταστήσει την περιοχή; Ποιος θα πληρώσει το… μάρμαρο; Έχουν γίνει οι δέουσες ενέργειες; Έχουν αναζητηθεί ευθύνες; Υπάρχει κάποιο πλάνο ή απλώς βολεύει το «σκέπασμα» των υφιστάμενων σκουπιδιών;

Τι κάναμε ότι γινόταν το κακό;

Από την άλλη, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι πρόβλημα αυτό δεν είναι χθεσινό. Αλλά, καλώς ή κακώς, δεν είναι χθεσινοί και όσοι βρίσκονται στις θέσεις ευθύνης που θα έπρεπε να επιληφθούν. Για αυτό προκαλεί πολλές φορές απορία το γεγονός ότι ενώ υπάρχουν μείζονα θέματα, αυτά όχι μόνο δεν αποκαλύπτονται  εν τη γενέσει τους, αλλά πολλές φορές οι εκ των υστέρων καταγγέλλοντες υποστήριζαν, στήριζαν, ψήφισαν ή ήταν ακόμα και υποψήφιοι με αυτούς που θεωρούν υπευθύνους, όχι στο μακρινό παρελθόν, αλλά την ίδια στιγμή που συνέβαιναν τα όσα σήμερα καταγγέλλουν. 

Βεβαίως, το γεγονός της μεταστροφής ή οι πολιτικοί ελιγμοί ή πολιτικά… τερτίπια δεν μειώνουν καθόλου την σοβαρότητά των θεμάτων. Για αυτό και θέτουμε τα ερωτήματα, παρουσιάζουμε τα δεδομένα και αναμένουμε απαντήσεις και λύσεις. 

Και, προφανώς, σε πολιτικά παιχνίδια με φόντο το δημόσιο συμφέρον δεν μπαίνουμε, για κανέναν… Ο καθένας με τις πολιτικές του ευθύνες και ας τα βρει με τους ψηφοφόρους και την συνείδησή του. 

Με τις ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες για τις καταστάσεις που παρουσιάζονται, αναμένουμε τους αρμόδιους… 

Έστω και τώρα, θα αφυπνιστούν οι αρμόδιοι;

Ας ελπίσουμε, μετά την ενασχόληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος με το θέμα, το οποίο αναμένει απαντήσεις και πράξεις μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, να αφυπνιστούν όλοι!

Να δημιουργηθούν σωστές και εύκολα προσβάσιμες δομές υποδοχής για πολίτες και επιχειρήσεις, με όσο το δυνατόν μικρότερες αποστάσεις από τις έδρες των Δημοτικών Ενοτήτων και, ίσως, να δοθούν κίνητρα το πρώτο διάστημα σε όσους τηρούν τα προβλεπόμενα. Όπως, αντίστοιχα, να επιβάλλονται υψηλά πρόστιμα στους παραβάτες. 

Να υπάρξει σοβαρή ενημέρωση για την σωστή διαχείριση των πάσης φύσεως σκουπιδιών –αδρανών υλικών κλπ και ταυτόχρονα έντονη και συστηματική εποπτεία όλων των «ύποπτων» χώρων παράνομης διάθεσης απορριμμάτων, ενεργοποιώντας όλους τους διαθέσιμους ελεγκτικούς – αστυνομικούς φορείς (ΕΛ.ΑΣ., Δημοτική Αστυνομία, Δασαρχείο κλπ), ακόμα και εθελοντικές οργανώσεις. 

Παράλληλα, να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες αποκατάστασης των περιοχών (ίσως και διασφάλιση Ευρωπαϊκών κονδυλίων που δίνονται για ανάλογες περιπτώσεις) και η αποστολή του… λογαριασμού από τις εργασίες αυτές στους ιδιοκτήτες των χώρων (εν προκειμένω, κυρίως στο δημόσιο).

Από την άλλη,  οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές και η Δικαιοσύνη να έχουν στο «μικροσκόπιο» την όλη προσπάθεια, για να μην… ξεχαστούν όλα μετά τον πρώτο μήνα εφαρμογής. 

Υπουργείο Περιβάλλοντος, Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, Π.Ε. Ημαθίας, Δ. Βέροιας, Κοινότητες χωριών (που έχουν επίσης μεγάλη ευθύνη όταν κάνουν τα «στραβά μάτια») και μαζί όλες οι Υπηρεσίες που θα μπορούσαν να εμπλακούν, σε συνεργασία με τους πολίτες, μπορούμε καταρχάς να σταματήσουμε την… σήψη και, σταδιακά, να αρχίσουμε την θεραπεία. Εκλογές έρχονται, δεν θα έπρεπε να το απαιτήσουμε, να δεσμευτούν και να το πράξουν και αν δεν το πράξουν να φάνε… μαύρο;

Διαφορετικά, ας αισθανόμαστε περήφανοι που δεν έχει πολλά αποτσίγαρα η Μητροπόλεως, επειδή τα ρουφά η… πολυσκούπα που προμηθευτήκαμε πρόσφατα (και πολύ καλά κάναμε και μπράβο μας) ή επειδή δεν αφήνουμε πολλές μέρες του κάδους γεμάτους (και πάλι μπράβο μας).  

(Δημοσιεύθηκε στην ψηφιακή εφημερίδα "InVeria" - Κυριακή 12/2/2023, φύλλο 46)