"Στήλη Άλατος": Τα “χρυσά διαβατήρια” της Κύπρου και το μπαράζ των εξελίξεων | Γράφει ο Απ. Μοσχόπουλος

Γράφει ο Απόστολος Μοσχόπουλος*: Εδώ και λίγες μέρες, το πολιτικό σύστημα στην Κύπρο κλυδωνίζεται συθέμελα μετά την προβολή ενός αρκετά αποκαλυπτικού ρεπορτάζ του Al Jazeera. Σύμφωνα με όσα προβλήθηκαν, στελέχη της κεντρικής πολιτικής σκηνής της μεγαλονήσου και συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Βουλής  Δημήτρης Συλλούρης και ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρήστος Τζιοβάννης φαίνονται να εγγυώνται τη μεσολάβησή τους για την απόκτηση διαβατηρίων από οικονομικά επιφανείς (και νομικά αδιαφανείς) πολίτες τρίτων χωρών.

Το ζήτημα της παραχώρησης των διαβατηρίων δεν έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία για κανέναν από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Η ιστορία της απονομής ιθαγένειας έναντι κάποιας επένδυσης, είναι γνωστή ήδη από το 1984 ανα τον κόσμο, ενώ στην Κύπρο συγκεκριμένα ξεκίνησε να εφαρμόζεται υπό το όνομα “Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα” από το 2007 υπό την προϋπόθεση να γίνει επένδυση άνω των, τότε 25, σήμερα μόλις 2 (!) εκατομμυρίων ευρώ στη χώρα. Η Κύπρος, δε, σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε που εφάρμοζαν το ίδιο σύστημα “ανταλλακτικής πολιτογράφησης” (μεταξύ άλλων, οι Ελλάδα, Μάλτα, Βουλγαρία) είναι η χώρα με τους μακράν ευνοϊκότερους όρους σε δύο άξονες. Από τη μία, η Κύπρος αποτελεί έναν εκ των “παραδείσων” της Ε.Ε, με αρκετά χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, ενώ, από την άλλη, γραφειοκρατικά, η πολιτογράφηση επιτυγχάνεται εντος τριμήνου,  με μοναδική απαίτηση μια μοναδική επίσκεψη του επενδυτή σε πλαίσιο επταετίας. Το “καμπανάκι” δε της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις Μάλτα, Βουλγαρία, Κύπρο για προβληματική διαφάνεια πίσω από την πρωτοβουλία να χορηγούνται απευθείας διαβατήρια (και όχι καποιου είδους βίζα), είχε χτυπήσει από το 2017, με τη Βουλγαρία να συμμορφώνεται από τον επόμενο χρόνο καταργώντας τα εν λόγω “χρυσά διαβατήρια” ενώ, ύστερα, και η Μάλτα συμμορφώθηκε αντίστοιχα τόσο επί χάρτου όσο και κατ'ουσίαν. Ως εκ τούτου, η Κύπρος έμεινε ηθελημένα με την ωρολογιακή βόμβα της εφαρμογής των μέτρων που είχε ψηφίσει από τον Απρίλιο του 2019, για να καταλήξει, υπό τη σκιά αυτού του σκανδάλου, στην κατάργηση του Επενδυτικού Προγράμματος μόλις αυτή την εβδομάδα.

Μια είδηση σαν και αυτή, μοιραία προκαλεί ένα ντόμινο αντιδράσεων σε πολλούς τομείς. Προεξέχων, προφανώς, είναι ο πολιτικός αναβρασμός στον τομέα της διαφάνειας της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας καθώς η προβληματική νομιμοφροσύνη των επίδοξων Κύπριων πολιτών κάνει πολλούς να αναρωτιούνται για το αν πίσω από τις επενδύσεις κρύβεται η κάποιας μορφής νομιμοποίηση «ξεπλύματος μαύρου χρήματος». Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με την ύστερη διαχείριση του όλου ζητήματος, που κινεί περαιτέρω υποψίες. Ενώ ο Συλλούρης ζήτησε συγγνώμη και παραιτήθηκε του αξιώματός του και ο Τζιοβανης παραιτήθηκε από βουλευτής αλλά και κάθε σώμα του ΑΚΕΛ, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, κατά δήλωσή του, απέφυγε τον οποιοδήποτε σχολιασμό επί της υπόθεσης με άκρως επιθετικά σχόλια κατά των δημοσιογράφων. Και ενώ, ανασκεύασε, χαρακτηρίζοντας τη φράση του “θα σας πάρει ο δαίμονας” χιουμοριστική, η σιωπή του μέχρι σήμερα επί του θέματος, δείχνει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Και αν για κάποιους αυτό δηλώνει ενοχή, αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι και οι τρεις προαναφερθέντες αξιωματούχοι, υπαινίχθηκαν είτε άμεσα είτε έμμεσα ότι η όλη είδηση αποτελεί «αποσπασματική μεν αλλά σαφή προσπάθεια διασυρμού του πολιτικού ήθους τους», από το συγκεκριμένο τηλεοπτικό μέσο. Πίσω από την εν λόγω «σπόντα», κρύβεται η υπόνοια ότι πίσω από το ρεπορτάζ κρύβεται η αγαστή συνεργασία της κυβέρνησης του Κατάρ, που είναι και o βασικός μέτοχος του καναλιού, με την Τουρκία, με στόχο την «παγίδευση» τους και όχι την ανάδειξη μιας κατάστασης, για την οποία είχαν (όπως δήλωσαν, κατόπιν εορτής) αρκετές επιφυλάξεις και οι ίδιοι.

Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να μην αναρωτηθεί και τα κοινωνικά σημαινόμενα μιας τέτοιας ενέργειας. Σε μια εποχή που όλο και περισσότερες φωνές ακούγονται για τις ιθαγένειες “εξ αίματος” και που οι ακροδεξιές φωνές αναζητούν «εθνικόμετρα για όλους», αποτελεί σκάνδαλο και μόνο η υπόνοια τα λεφτά να «εξαγοράζουν» ιθαγένειες και πολιτικά δικαίωματα. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που στο όνομα του συμφέροντος της χώρας, οι άνθρωποι να περνάνε σε δεύτερη μοίρα. Δεν είναι εύκολο να ξεχαστεί το μπαραζ Ελληνοποιήσεων στον χώρο του αθλητισμού κατά τις δεκαετίες '90 και 2000 με αντάλλαγμα λίγες στιγμές «Εθνικής Υπερηφάνειας», την ίδια στιγμή που μετανάστες δεύτερης γενιάς (όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο και τα αδέρφια του, που γεννήθηκαν στην Ελλάδα) κινούνταν πάντοτε μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, εκλιπαρώντας να εισακουστούν τα δίκαια αιτήματά τους για Ελληνική υπηκοότητα.

Παράλληλα, ανεξάρτητα από την έκβαση της εν λόγω υπόθεσης, είναι η πολλοστή φορά που η πολιτική εξουσία πάει χέρι χέρι με συνθήκες που φλερτάρουν με την αδιαφάνεια και κάνουν πολλούς εξ ημών να αναρωτιόμαστε για άλλη μια φορά ποια πρέπει να είναι η απάντηση στο τι πρέπει να γίνεται όταν το νόμιμο δεν είναι ηθικό. Η μη νομική εξιχνίαση λιστών όπως, ενδεικτικά, η «Λαγκάρντ», τα Panama ή τα Paradise Papers, σε συνδυασμό με την ακραία λιτότητα που βίωσαν πολλές κοινωνίες στο πετσί τους από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και έπειτα, κάνει το πολιτικό μείγμα εκρηκτικό σε πολλές των περιπτώσεων όπου η κάθαρση του πολιτικού συστήματος και η διαφάνεια ανατίθεται σε πολιτικούς ακροβάτες όπως ο Μπέπε Γκρίλο στην Ιταλία, χυδαίους λαϊκιστές, όπως ο Νάιτζελ Φάρατζ στο Ηνωμένο Βασίλειο ή αυτόφωτους μεν, επικίνδυνους δε, πολιτικάντηδες, επικεφαλής των οποίων θα μπορούσε να σταθεί ο νυν πρόεδρος των Η.Π.Α, Ντόναλντ Τράμπ.

  * Ο συνεργάτης του InVeria.gr Απόστολος Μοσχόπουλος είναι απόφοιτος Αγγλικής Φιλολογίας και αρθρογραφεί στην μόνιμη στήλη "Στήλη... Άλατος" κάθε Παρασκευή.

Κάντε LIKE στη σελίδα του InVeria.gr και...  μείνετε ενημερωμένοι για όλα!

InVeria.gr