"Στήλη Άλατος": Πολιτισμός made in Greece (γράφει ο Απ. Μοσχόπουλος)

Γράφει και επιμελείται ο Απόστολος Μοσχόπουλος*: Χτες, Πέμπτη 27/8/2020, παρευρέθηκα στο αρχαίο θέατρο της Μίεζας, για πρώτη φορά στη ζωή μου, για να παρακολουθήσω τη συμπαραγωγή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βέροιας, “Τρωάδες”, του Ευριπίδη. Δεν έχω σκοπό να κάνω κριτική επ 'αυτού που είδα και βίωσα (πρόκειται για μοναδική εμπειρία να βλέπεις μια αρχαία τραγωδία, υπό φυσικό φως και ήχο, και θα έχανα την αντικειμενικότητά μου, μόνο και μόνο από τις εντυπώσεις). 

Λεπτά μετά το τέλος της παράστασης, αναρωτήθηκα, τι σημαίνει στην πράξη πολιτισμός σε μια μικρή πόλη της περιφέρειας; Ως καθηγητής ξένων γλωσσών, πολλές φορές επικαλούμαι στοιχεία του πολιτισμού στο μάθημά μου, τα οποία, ειδικά στην Αγγλική γλώσσα, είναι διάχυτα στην καθημερινότητά μας σε οπτικό, ακουστικό και έντυπο υλικό. Την ίδια στιγμή, αυτές τις πρώτες σκέψεις ήρθαν να διαδεχθούν άλλες. Ποιος έχει την ευθύνη για την “πολιτιστική καλλιέργεια” του κοινού; Ειδικά σε μια χώρα που το μεγαλύτερο μέρος της λατρεύει να τον επικαλείται μόνο για να κοκορευτεί για τους προγόνους της που μεγαλουργούσαν την ίδια στιγμή που οι άλλοι “τρώγανε βελανίδια”.

Είναι γεγονός ότι η περιφέρεια δεν έχει στο ελάχιστο τις ευκαιρίες που έχει η πρωτεύουσα, Αθήνα, των σχεδόν 2.000 θεατρικών και μουσικών σκηνών, των μουσείων για κάθε λογής ενδιαφερόμενο και των πολυσυλλεκτικών βιβλιοθηκών. Είναι επίσης γεγονός ότι με εξαίρεση τις πολυδιαφημισμένες παραγωγές ή επιφανείς καλλιτέχνες που μπορούν να πάρουν το ρίσκο μιας περιοδείας στην επαρχία, η χρηματοδότηση φορέων και καλλιτεχνικών ομάδων από την πολιτεία είναι τόσο πενιχρή που δημιουργεί δύο ξέχωρα σύμπαντα στην ίδια επικράτεια. Και το πρόβλημα με αυτό είναι τόσο η δημιουργία πολιτιστικής παιδείας “δύο ταχυτήτων”, όσο και το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι που βιοπορίζονται από τον χώρο του πολιτισμού (από ηθοποιούς και σκηνογράφους, μέχρι χορευτές και φροντιστές μουσείων) πρέπει να περιμένουν να “πιάσουν την καλή”, για να έχουν μόνιμα δουλειά.

Ως κάτοικος μιας επαρχιακής πόλης, αρνούμαι να δεχτώ ότι τα μόνα πολιτιστικά δρώμενα που τραβούν τα βλέμματα στην επαρχία, “πρέπει” να είναι δημοφιλή για να έχουν από πίσω την αναγκαία υποστήριξη και όλα τα υπόλοιπα να αγνοούνται ή να αποτελούν “θολή κουλτούρα” από την πλειοψηφία του κοινού. Πορευόμενοι με τις υπάρχουσες συγκυρίες, εύκολα καταλήγουμε η εμπορικότητα να είναι μοναδικός άξονας εξοικείωσης της περιφέρειας με τον πολιτισμό. Μοιραία, το κοινό κρίνει το θέατρο με όρους τηλεθέασης, τις συναυλίες μετρώντας τις προβολές στο Youtube και τις αναπαραγωγές στο Spotify, και τα βιβλία με βάση τους αριθμούς στις λίστες των ευπώλητων των πολυκαταστημάτων. 

Την ίδια στιγμή, αποτελεί ευτύχημα για μια πόλη όπως η Βέροια, να δίνονται πολλές ανάσες πολιτισμού στους κατοίκους της. Είτε με την παρουσία της για χρόνια κραταιής Δημόσιας Βιβλιοθήκης της, είτε με το, σε πλήρη άνθηση, ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ με τα καλλιτεχνικά εργαστήριά του για παιδιά, εφήβους & ενήλικες, είτε με το ετήσιο φεστιβάλ της “Εύηχης Πόλης”. Όλοι αυτοί, απο κοινού με διάφορες καλλιτεχνικές, μουσικές, χορευτικές ομάδες συμπληρώνουν το παζλ μιας πόλης που προσπαθεί να κρατήσει τους πολίτες της σε ένα επίπεδο πολιτισμού μακριά από το “ευκαιριακό” και το “συμπτωματικό”. Και αποτελεί ευτύχημα, μιας και ο πολιτισμός δεν είναι, κάτι το μεμονωμένο ή το τυχαίο, αλλά βίωμα, που μπορεί μεν, η συμφιλίωση μαζί του να ξεκινά από την οικογένεια και το σχολείο, αλλά το ουσιαστικό δέσιμο μαζί του προκύπτει από τα τριγύρω περιβάλλοντα. 

Εξάλλου, τα μεγαλύτερα διδάγματα ζωής, ακόμη και στις σημερινές πρωτόγνωρες συγκυρίες που έφερε στο προσκήνιο η πανδημία του κορονοϊού, μας τα έδινε πάντα ο πολιτισμός. Είτε με τα εμψυχωτικά τραγούδια από τα μπαλκόνια στις γειτονιές της Ιταλίας, είτε με τη φωνή της Εκάβης στις Τρωάδες να μας συμβουλεύει να “πλέουμε κατά πορθμόν, κατά δαίμονα”. 

Οι “Τρωάδες” είναι συμπαραγωγή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βέροιας με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και το Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με σκηνοθέτη τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βέροιας, Γιάννη Παρασκευόπουλο. Οι επόμενες παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν στις 17, 18 και 19 Σεπτέμβρη στο Θέατρο Δάσους, στη Θεσσαλονίκη.

* Ο συνεργάτης του InVeria.gr Απόστολος Μοσχόπουλος είναι απόφοιτος Αγγλικής Φιλολογίας και αρθρογραφεί στην μόνιμη στήλη "Στήλη... Άλατος" κάθε Παρασκευή.

Κάντε LIKE στη σελίδα του InVeria.gr και...  μείνετε ενημερωμένοι για όλα!

InVeria.gr