Ενδοοικογενειακή βία και νομική προστασία

Γράφει ο Παναγιώτης Δαβόρας*: «Η βίαιη κατάσταση η οποία είναι είτε λεκτική, είτε σωματική, είτε ψυχολογική εντός μιας οικογένειας και την οποία βιώνει ένα μέλος της» ίσως μπορεί να συνοψίσει έναν γενικό ορισμό του φαινομένου της  ενδοοικογενειακής βίας.

Την άσκηση ενδοοικογενειακής βίας ακολουθεί η δήθεν μετάνοια του βιαιοπραγούντος μέλους της οικογένειας και η υπόσχεση ότι δεν θα ξανασυμβεί. Συνήθως η άσκηση ενδοοικογενειακής βίας δεν είναι ένα τυχαίο και μεμονωμένο γεγονός το οποίο δεν θα ξανασυμβεί, αλλά η άσκηση της βίας επαναλαμβάνεται εντονότερη και σκληρότερη με την πάροδο του χρόνου. Η αντίδραση του θύματος ενάντια σε αυτόν που ασκεί ενδοοικογενειακή βία πρέπει να είναι άμεση και από την αρχή. Απευθυνθείτε στην αστυνομία και αναφέρετε κάθε περιστατικό βίας μέσα στην οικογένεια ή απευθυνθείτε σε ειδικές υπηρεσίες για κακοποιημένες γυναίκες, εφόσον ο ασκών τη βία είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφός σας. Η νομική προσέγγιση και ποινικοποίηση των πράξεων ενδοοικογενειακής βίας προσδιορίσθηκαν με τον νόμο 3500/2006.

Ο άνω νόμος ορίζει ποια πρόσωπα θεωρούνται ως οικογένεια και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του δίδοντας έμφαση στο χαρακτηριστικό της συνοίκησης και περιλαμβάνοντας μέχρι και πρόσωπα με συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και τον τέταρτο βαθμό, ενώ περιλαμβάνεται κάθε ανήλικο πρόσωπο που συνοικεί σε οικογένεια, καθώς και ο μόνιμος ή η μόνιμη σύντροφος και τα τέκνα ενός εξ αυτών.

Σύμφωνα με τον αναφερόμενο νόμο 3500/2006 θεσπίσθηκαν διακεκριμένες βαρύτερες μορφές των εγκληματικών πράξεων της σωματικής βλάβης, της παράνομης βίας, της απειλής και της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας μεταξύ μελών της οικογένειας. Ενώ στις περιπτώσεις σωματικής βίας εις βάρος ανηλίκων δύναται να αφαιρεθεί δικαστικώς λόγω κακής άσκησης η επιμέλεια από τον γονέα που ασκεί βία στο ανήλικο τέκνο του. Παράλληλα τροποποιήθηκαν τα άρθρα του Ποινικού Κώδικα για τις εγκληματικές πράξεις του βιασμού και της κατάχρησης σε ασέλγεια ώστε να τιμωρείται ο εξαναγκασμός δια της βίας σε συνουσία όχι μόνο σε περιπτώσεις εκτός γάμου, ως ίσχυε, αλλά και εντός των πλαισίων της έγγαμης συμβίωσης μεταξύ των συζύγων.

Η προστασία του θύματος της ενδοοικογενειακής βίας, εκτός από την υποβολή μήνυσης και την άσκηση αυτεπάγγελτης ποινικής δίωξης, μπορεί να εξασφαλισθεί παράλληλα και με κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων στα πολιτικά δικαστήρια ώστε να διαταχθεί άμεσα με προσωρινή διαταγή η μετοίκηση του βιαιοπραγούντος συζύγου από την οικογενειακή στέγη. Η μετοίκηση του κατηγορουμένου για διάπραξη ενδοοικογενειακής βίας δύναται να επιβληθεί και ως περιοριστικός όρος κατά την άσκηση της ποινικής δίωξης και έως της έκδοση της οριστικής αποφάσεως του ποινικού δικαστηρίου.

Σε ένα πρώιμο στάδιο πριν την άσκηση ποινικής δίωξης εις βάρος του κατηγορουμένου για ενδοοικογενειακή βία ή κατόπιν αναβολής της συζητήσεως της ποινικής υποθέσεως, δύναται να εφαρμοσθεί η διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης η οποία ολοκληρώνεται με σύνταξη σχετικής έκθεσης όπου ο κατηγορούμενος υπόσχεται ότι α) δεν θα ξανατελέσει οποιαδήποτε πράξη ενδοοικογενειακής βίας, β) θα παραμείνει εκτός οικογενειακής στέγης για εύλογο χρονικό διάστημα, γ) θα παρακολουθήσει ειδικό συμβουλευτικό - θεραπευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας σε δημόσιο φορέα, και γ) θα άρει ή θα αποκαταστήσει, εφόσον είναι δυνατόν, αμέσως τις συνέπειες που προκλήθηκαν από την πράξη και θα καταβάλει εύλογη χρηματική ικανοποίηση στον παθόντα. Η ποινική διαμεσολάβηση χωρεί μόνο σε περιπτώσεις βίας, σωματικής βλάβης και σωματικής βίας σε βάρος ανηλίκων μεταξύ των μελών της οικογένειας.

* Ο Παναγιώτης Δημοσθ. Δαβόρας είναι δικηγόρος με έδρα τη Βέροια 

Κάντε LIKE στη σελίδα του InVeria.gr και...  μείνετε ενημερωμένοι για όλα!

InVeria.gr