8 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (διεθνής ημέρα των δικαιωμάτων των γυναικών)

Της Ιωάννας Δουκίδου*

Στις 8 Μαρτίου του 1857 πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη εκδήλωση διαμαρτυρίας από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Σε ανάμνηση της ημέρας αυτής, καθιερώθηκε η 8η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. 

Στις ΗΠΑ εορτάστηκε για πρώτη φορά το 1909 από το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε το Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη Αργία. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε τον πολιτικό της χαρακτήρα και  πλέον εορτάζεται ως έκφραση αγάπης των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά δώρων.

Από το 1977, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας θεσμοθετήθηκε από τον ΟΗΕ, με σκοπό να αναδεικνύει την ημέρα αυτή κάθε χρόνο τους αγώνες των γυναικών για τα δικαιώματά τους και τα προβλήματά τους.

Τα κοινωνικά στερεότυπα θέλουν τη γυναίκα να ανταποκρίνεται σε πολλούς ρόλους μαζί, σε μια εποχή που «τρέχει» με γρήγορους ρυθμούς, να είναι σκληρά εργαζόμενη, νοικοκυρά και μητέρα ταυτόχρονα.

Η γυναίκα στην παλιά εποχή ήταν αγράμματη, μοναδικός σκοπός της ήταν να γεννάει και να μεγαλώνει παιδιά, να ασχολείται με τις δουλειές του σπιτιού, τα πολιτικά της δικαιώματα ήταν ανύπαρκτα, η έκφραση απόψεων αδιανόητη. Δυστυχώς τέτοια φαινόμενα τα συναντάμε και σε σύγχρονες-οπισθοδρομικές όμως- κοινωνίες και το θέμα έχει να κάνει πιο πολύ με τη θρησκεία που έχουν υιοθετήσει.

Ποιος θα το φανταζόταν πως θα ερχόταν η μέρα που η γυναίκα θα απαιτούσε εξίσωση δικαιωμάτων με τους άνδρες, καλύτερες συνθήκες εργασίας, δικαίωμα ψήφου; Και ότι θα το κατάφερνε;

Οι φεμινίστριες, που ξεκίνησαν να δρουν σαν οργανωμένο κίνημα τον 19ο αιώνα, άρχισαν να διεκδικούν περιορισμό και εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας, βελτίωση της κοινωνικής τους θέσης.

Τα πλέον σοβαρά προβλήματα των γυναικών είναι διεθνή και οικουμενικά.  Ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων σε αφρικανικές χώρες, στο βωμό μιας αιματηρής και εξευτελιστικής παράδοσης, το εμπόριο λευκής σάρκας (αλλιώς trafficking), οι βιασμοί που θεωρούνται νόμιμοι σε πολλές χώρες, οι ξυλοδαρμοί, η ένδεια. Η Δύση έχει κερδίσει πολλά στον τομέα των δικαιωμάτων, η Ανατολή και οι υπανάπτυκτες χώρες όμως έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους όσον αφορά τη διεκδίκηση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής για το ασθενές φύλο.

Ιστορικά η γυναίκα έχει καταφέρει πολλά, την έχουμε δει σε ανώτατα αξιώματα, ως Πρωθυπουργό, Πρόεδρο, Δικαστή. Σε σώματα ασφαλείας, ένοπλες δυνάμεις, αναλαμβάνει ρόλους που θεωρούνταν αποκλειστικό προνόμιο των αντρών. Έτσι, ο χαρακτηρισμός της ως «ασθενές» φύλο,  στην πράξη αυτοαναιρείται.

Εντέλει, η αξία μιας γυναίκας έχει να κάνει με τη δυναμικότητα του χαρακτήρα της, την προσωπικότητά της, τον αυτοκαθορισμό της, τη συνεισφορά της στην κοινωνία, τους ρόλους που αναλαμβάνει στις κοινωνικές και διαπροσωπικές της σχέσεις. 

Θα ήθελα να κλείσω με μερικά γνωμικά, που αντικατοπτρίζουν τη γνώμη σοφών και άλλων ανθρώπων για το «αδύναμο» φύλο:

Οι Σπαρτιάτισσες είναι οι μόνες γυναίκες στην Ελλάδα που κυβερνάνε άντρες, επειδή μόνο αυτές γεννάνε άντρες (Πλούταρχος)

Η σιωπή είναι το μόνο χρυσό πράγμα που απεχθάνονται οι γυναίκες.

Οι γυναίκες ποτέ δε χρησιμοποιούν τη λογική, γι’ αυτό σπάνια έχουν άδικο.

Υπάρχει μια γυναίκα στην αρχή όλων των μεγάλων πραγμάτων.

Και μια διεθνής παροιμία: Η δουλειά της γυναίκας δεν τελειώνει ποτέ...

* Η Ιωάννα Δουκίδου είναι δικηγόρος στη Βέροια