Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης - οι «άκρες» και το «τέρας»

Του Νίκου Β. Σουρλόπουλου*

Ο όρος «Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης», στο άκουσμά του, δημιουργεί μια μικρή αντιπαλότητα, όπως είδαμε πρόσφατα να συμβαίνει και στο δημοτικό συμβούλιο του δήμου Αλεξάνδρειας όταν ο δημοτικός σύμβουλος Χρήστος Αλευράς αποχώρησε από το συγκεκριμένο θέμα, λέγοντας πως «ο συμπαραστάτης του δημότη απαξιώνει το ρόλο των δημοτικών συμβούλων».

 Αυτή η αντίδραση, ίσως να είναι και λίγο δικαιολογημένη, ως αποτέλεσμα της πεποίθησης που έχει σχεδόν παγιωθεί στους κόλπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή ότι ο Συμπαραστάτης του δημότη είναι μια απειλή, ένα πρόσωπο που έρχεται να αντικαταστήσει ή να κάνει τη δουλειά της διοίκησης παίρνοντας αποφάσεις ερήμην της.

Αυτός είναι ένας φόβος και ένας από τους βασικούς λόγους παράλληλα, που από τους 325 δήμους που υπάρχουν στην χώρα μας, συμπαραστάτη εξέλεξαν μόνο οι 25 περίπου. Ωστόσο όμως, όπως φαίνεται, ο φόβος αυτός διαχέεται και σε ένα τμήμα του σώματος που αγγίζει το ¼ περίπου των δημοτικών συμβούλων, μιας και είχαμε και επτά λευκά ψηφοδέλτια, που ίσως μαρτυρούν ότι, στην άποψη περί «απαξίωσης των δημοτικών συμβούλων» ο κ. Αλευράς δεν είναι μόνος του.

Αν τολμούσαμε να το πάμε λίγο ακόμα πιο πέρα, ίσως να διαπιστώναμε ότι το ¼ του σώματος των συμβούλων που –θεωρητικά πάντα- συντάσσεται μ' αυτή την άποψη, μπορεί να διαχέεται και σε τμήμα των δημοτών ολόκληρου του δήμου Αλεξάνδρειας. Αυτό είναι ένα κακό σημάδι που θα μπορούσε να το ερμηνεύσει κάποιος, ως μια απαξίωση, όχι του δημοτικού συμβούλου αλλά του ίδιου του δικαιώματός μας για έναν δήμο σύγχρονο και λειτουργικό. Πως μπορούμε όμως να είμαστε τόσο αρνητικοί σ’ αυτόν το βαθμό όταν ο θεσμός του συμπαραστάτη δημιουργήθηκε ακριβώς για να προωθεί τα δικαιώματά των δημοτών; Αν έμπαινε κάποιος στον πειρασμό να σκιαγραφήσει αντικειμενικά και πέρα από συμπάθειες και συναισθηματισμούς το προφίλ του δήμου μας, αυτό που αποπνέει ο δήμος ως οργανισμός και όχι ως διοίκηση, εύκολα θα συμπέραινε ότι πρόκειται για έναν εχθρικό δήμο απέναντι στους δημότες του, και αυτό μπορεί να το δει κανείς σε πολλά καθημερινά πρόσωπα: στο πρόσωπο του άνεργου οικογενειάρχη που του κόβουν το νερό χωρίς να εξετάσουν την κατάστασή του, στο πρόσωπο του δημότη που ανήμπορος να αντιδράσει στέκεται απέναντι σε μια αγέλη αδέσποτων σκυλιών με σύμμαχο μόνο την ελπίδα, στο πρόσωπο του ανάπηρου ή του ηλικιωμένου που δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν στα πεζοδρόμια λόγω των κακοτεχνιών που υπάρχουν ή του παράνομου παρκαρίσματος και της ελλιπούς τήρησης του νόμου. Μπορεί ακόμα να το διαπιστώσει και σε πολλά άλλα πρόσωπα της καθημερινότητας, όπου ο δήμος έχει ενεργό συμμετοχή, κυρίως όμως δια της απουσίας του.

Έτσι, οι δήμαρχοι μπορεί να φωνάζουν ότι έχουν ανοιχτές τις πόρτες τους, όπως ακούμε τα τελευταία χρόνια αλλά ο δήμος ως οργανισμός, έχει άλλη «γνώμη». Κι αυτό γίνεται διότι εδώ και δεκαετίες έχει δημιουργηθεί ένα ανορθολογικό πλαίσιο λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών και των επιχειρήσεων το οποίο «αρνείται» να λειτουργήσει προς όφελος του δημότη και της επιχείρησης. Η αλήθεια είναι ότι ο δήμος δεν κατάφερε ποτέ να «ωριμάσει», αφού το κράτος «πατερούλης» δεν του έδωσε ποτέ ουσιαστικά την ευκαιρία να αυτονομηθεί (αφού η επιβίωσή του ήταν εξασφαλισμένη) με αποτέλεσμα να μην είναι στις άμεσες προτεραιότητές του, ο εξορθολογισμός της λειτουργίας των υπηρεσιών προς όφελος των δημοτών και του ίδιου του δήμου. Έτσι, δημιουργήθηκε ένας δήμος «τέρας» που αντί να στέκεται δίπλα τους δημότες και να έχει ως μοναδικό στόχο την εξυπηρέτησή τους, αυτός αντίθετα δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη ζωή τους. Η εικόνα, όπως την ξέρουμε όλοι σήμερα, είναι ότι οι περισσότεροι δημότες δεν έχουν που να απευθυνθούν θεσμικά, με αποτέλεσμα οι υποθέσεις τους να μένουν στο «ράφι» ή να διευθετούνται μόνο αυτές των δημοτών που έχουν «άκρες». Ο γνωστός τρόπος των «ειδικών εξυπηρετήσεων» που, σε πολλές των περιπτώσεων έχουν σκοπό την ψηφοθηρία, λειτουργεί τελικά μόνο για όποιον δημότη

είναι διατεθειμένος να υποστεί τον εξευτελισμό, του να τρέχει και να παρακαλάει, να υποχρεώνεται, ή το χειρότερο, να αποθαρρύνεται για ένα προσωπικό του πρόβλημα όπου δικαιωματικά θα μπορούσε να εξετασθεί με θεσμικό τρόπο.

Έτσι, ο Δημότης σιγά - σιγά μεταμορφώνεται από ένα ιστορικό κοινωνικό-πολιτικό ον σε ένα άβουλο άτομο χωρίς ιστορικότητα, ξεχνώντας τον αγώνα των ανθρώπων που πάλεψαν για  αυτά τα δικαιώματα που σήμερα πρέπει ξανά να διεκδικήσει. Το αποκορύφωμα δε της στάσης αυτής, είναι να φτάσουμε στο σημείο να είμαστε αντίθετοι σε έναν θεσμό που δημιουργήθηκε ακριβώς για να διεκδικεί και να προωθεί τα δικαιώματά μας. Τέλος, αν θέλουμε να εξηγήσουμε την απέχθεια που διαπιστώσαμε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τη θέση του Συμπαραστάτη του Δημότη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάποιοι από μας, ίσως έχουμε συμφιλιωθεί με το «τέρας» και δεν το ξέρουμε.

*Υποψήφιος για τη θέση του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης του δήμου Αλεξάνδρειας