Κοντά στη μεγάλη ανακάλυψη οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη

Μπροστά στη μεγάλη ανακάλυψη βρίσκονται πλέον οι ανασκαφείς του τάφου Καστά στην Αμφίπολη, καθώς χθες μπήκαν στον τρίτο κατά σειρά θάλαμο, που ίσως είναι ο ταφικός και είδαν τον τέταρτο τοίχο, σε απόσταση περίπου 4,5 μ από τον τρίτο.

Οι προσπάθειες για αντιστηρίξεις στον θάλαμο και αποχωματώσεις ξεκίνησαν χθες, αφού προηγήθηκε μια μακρά σύσκεψη της διεπιστημονικής ομάδας, ενώ εκτιμάται ότι οι εργασίες αυτές θα διαρκέσουν μερικές μέρες.

Όπως αποκαλύπτει το Έθνος, στον τρίτο θάλαμο υπάρχει ένα κενό από τον θόλο και μέχρι το ύψος της άμμου και έτσι για πρώτη φορά οι ανασκαφείς είχαν αντίληψη του τέταρτου διαφραγματικού τοίχου αλλά και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο τρίτος θάλαμος Οταν καταφέρουν να αδειάσουν τις επόμενες μέρες ένα μέρος των χωμάτων από τον τρίτο θάλαμο -η ανασκαφική ομάδα θα εργαστεί και σήμερα- θα υπάρξουν ίσως τα πρώτα δείγματα για το αν υπάρχει και επόμενος χώρος ή αν αυτός είναι ο ταφικός θάλαμος και βρίσκεται εδώ ο νεκρός.

Στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο εντόπισαν περιθύρωμα ιωνικού ρυθμού, άρα πιθανότατα από κάτω υπήρχε ή υπάρχει ακόμα, θύρα. Οι προηγούμενοι δύο τοίχοι είχαν επιστύλια, και πάλι ιωνικού ρυθμού, τα οποία στηρίζονταν από τους υπερκείμενους κίονες. Κάτω από τα επιστύλια με την αφαίρεση των χωμάτων παρουσιάστηκαν δύο θυραία ανοίγματα, ένα σε κάθε τοίχο, τα οποία δεν είχαν θύρες.

Καλύπτονταν και τα δύο από σφραγιστικούς τοίχους που είχαν κατασκευαστεί μπροστά τους. Η ύπαρξη περιθυρώματος (κάτι αντίστοιχο με τις σημερινές «κάσες» στις πόρτες) υποδηλώνει, πιθανότατα, θύρα. Η οποία θα πρέπει να ανήκει στον ταφικό θάλαμο, εκεί όπου είχε εναποτεθεί ο νεκρός με τα κτερίσματά του.

Οι ειδικοί επιστήμονες μπήκαν χθες στον τρίτο θάλαμο από το μικρό άνοιγμα που υπάρχει ψηλά στον διαφραγματικό τοίχο. Οπως διαπίστωσαν, ο θάλαμος είναι γεμάτος χώμα, σαν τους δύο προηγούμενους και οι τοίχοι είναι κι αυτοί επενδυμένοι με μάρμαρο από τη Θάσο - ό,τι ισχύει και για τους προηγούμενους θαλάμους.

Επειδή δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί η ευστάθεια του τέταρτου τοίχου, και καθώς οι λίθοι της οροφής φαίνονται κι αυτοί καταπονημένοι, οι επιστήμονες προτείνουν να γίνουν συγκεκριμένες υποστυλώσεις ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα και κίνδυνοι κατά την αποχωμάτωση. Επίσης, λόγω των ειδικών συνθηκών αερισμού (που δεν υπάρχει) είπαν πως δεν είναι δυνατόν να εργάζονται πάνω από δύο άτομα τη φορά, ώσπου να δημιουργηθεί μεγαλύτερος χώρος με τις αποχωματώσεις.

Σύμφωνα με την αναλυτική ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού, «ως τώρα, η απομάκρυνση των αμμωδών χωμάτων στον χώρο, πίσω από τον διαφραγματικό τοίχο με τις Καρυάτιδες, έφτασε τα τρία μέτρα από το δάπεδο». Σύμφωνα με πληροφορίες που δόθηκαν από την Αννα Παναγιωταρέα στη συζήτησή της με τους δημοσιογράφους, αποκαλύφθηκε ακόμα ένα τμήμα του χιτώνα.

«Μετά την αφαίρεση του αμμώδους χώματος εμφανίστηκε το ανώτερο τμήμα του τρίτου διαφραγματικού τοίχου» συνεχίζει η ανακοίνωση. «Στο τμήμα αυτό, διαπιστώθηκε η ύπαρξη επιμελημένου μαρμάρινου περιθυρώματος, ιωνικού ρυθμού, όπως και τα υπόλοιπα αρχιτεκτονικά μέλη του χώρου. Στο μαρμάρινο τμήμα του υπέρθυρου, απαντάται συμφυές γείσο το οποίο καλύπτει και το άνοιγμα της εισόδου. «Συνεχίζεται, επίσης, η τοπογραφική αποτύπωση, προκειμένου να προκύψει η ακριβής γεωμετρία του μνημείου. Βάσει της τελικής γεωμετρίας, θα συνταχθεί η συνολική μελέτη αντιστήριξης και υποστήλωσης του μνημείου. Ετσι, εξασφαλίζονται τα αναγκαία τεχνικά δεδομένα για τη σύνταξη των μελετών ολοκληρωμένης προστασίας και της μελλοντικής ανάδειξης του μνημειακού συνόλου».

Κατασκευή

Εφόσον ο τρίτος θάλαμος αποτελεί όντως τον κυρίως ταφικό θάλαμο, θα πρέπει να βρεθεί κάποια κτιστή κατασκευή μέσα στην οποία θα είχε τοποθετηθεί ο νεκρός και τα κτερίσματά του, ώστε να είναι ανέγγιχτοι από το χώμα που τοποθετήθηκε μετά - εφόσον αυτό ισχύει. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι απίθανο να βρεθεί σαρκοφάγος με τη λάρνακα που θα έχει τα οστά- μπορεί να είναι και κάποιο αγγείο- και τα κτερίσματα.

Αν όλα είναι στη θέση τους, από τα οστά και τα κτερίσματα θα μάθουμε πολλά για το φύλο και την ηλικία του νεκρού, και για τη χρονολόγηση του τάφου. Αγγεία και νομίσματα εκείνης της εποχής μπορούν να δώσουν ακριβέστατες χρονολογήσεις.

Ευρήματα, όπως τοιχογραφίες, μπορεί να προκύψουν και από κάποιον τοίχο του δεύτερου ή του τρίτου θαλάμου.