Η αβάσταχτη ελαφρότητα του Έλληνα

Γράφει η Ιωάννα Δουκίδου*

Με αφορμή πρόσφατο γεγονός, όπου πρώην υπουργός προκάλεσε την κοινή γνώμη με τη συμπεριφορά του και με ταξιδάκια αναψυχής, ύστερα από πρόσφατη δικαστική περιπέτειά του, παραβάλλω τη συμπεριφορά του με αυτήν πολλών απλών πολιτών και καταλήγω στο εξής συμπέρασμα:

Το ελληνικό κοινοβούλιο, δυστυχώς, αντανακλά το πραγματικό πρόσωπο των ψηφοφόρων του. Δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε υπουργούς, βουλευτές, και απλούς πολίτες να φέρονται προκλητικά και με αγένεια σε ελέγχους οργάνων εξουσίας ή στις δημόσιες υπηρεσίες, προβάλλοντας σαν επιχείρημα «ξέρεις σε ποιον μιλάς; Στον τάδε υπουργό - ή συγγενή-γνωστό βουλευτή!»

Ο Έλληνας, δυστυχώς, έχει τη νοοτροπία του ωχαδερφισμού  Ως ωχαδερφισμός νοείται η παθητική στάση κάποιου με σκοπό την αποφυγή των ευθυνών του. Προέρχεται από την φράση Ωχ βρε αδερφέ! και δηλώνει αδιαφορία και αναλγησία για τα γενικότερα προβλήματα. Λέγεται αλλιώς και ζαμανφουτισμός, από το γαλλικό je m’en fous (δε με ενδιαφέρει).

Η νοοτροπία του αυτή επεκτείνεται μέχρι και στις τακτικές που χρησιμοποιεί για να καταλάβει μια θέση στο Δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα ή οπουδήποτε αλλού, αρκεί να είναι μια θέση εύκολα καταληφθείσα, μόνιμη και «ασφαλής». Είναι συχνό φαινόμενο στη Χώρα μας, σε θέσεις εργασίας, ακόμη και στην τηλεόραση, πολλοί να έχουν μπει με ελλιπή προσόντα και με το λεγόμενο «βύσμα»- μαγική λέξη στην Ελλάδα- σε σημαίνουσες θέσεις.

Ούτε ο ίδιος ο θεσμός της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ δεν μπορεί να μας πείσει ότι οι θέσεις στην Ελλάδα καταλαμβάνονται από τα πλέον ικανά πρόσωπα. Εξ' ου και ο λόγος που πάρα πολλοί Έλληνες επιστήμονες και καλλιτέχνες, νεαρής κυρίως ηλικίας, που δεν διαθέτουν «βύσμα», φεύγουν στο εξωτερικό, για να πιάσουν τόπο οι θυσίες, τα πτυχία και τα προσόντα τους, αφού στην Ελλάδα τίθεται πλέον θέμα επιβίωσής τους και όχι απλά αναγνώρισής τους.

Εάν δεν ξεπεραστεί αυτή η νοοτροπία, δε θα υπάρξει ποτέ αξιοκρατία σε αυτήν τη Χώρα, που την έχει ανάγκη όσο τίποτε άλλο. Πρέπει να αναδειχτούν τα νέα ταλέντα, οι άξιοι άνθρωποι, οι δίκαιοι, οι σώφρονες, που πληρούν πλήθος κριτηρίων, πτυχία, εμπειρία εργασιακή και κοινωνική, και πάνω απ’ όλα ΗΘΟΣ και ΗΘΙΚΗ. Η λύση σε αυτό είναι να αναδιαταχτεί όλο το σύστημα της Χώρας.

Από την άλλη, θα πρέπει να σηκωθούμε από τους καναπέδες μας, να συμμετέχουμε στα κοινά, στις εκλογές να ψηφίζουμε με σύνεση, λογική, αντικειμενικότητα και όχι με λογικές βολέματος. Αντ’ αυτού, κατακρίνουμε τον παλιό, δεν εμπιστευόμαστε τον νέο. Καταδικάζουμε την εμπειρία, στηριζόμενοι σε λάθη του παρελθόντος, αλλά συγχρόνως καταδικάζουμε και τον ενθουσιασμό του νέου. Το χείριστο, αναλωνόμαστε σε λογικές τύπου «σιγά μην πάω να ψηφίσω», μη γνωρίζοντας πόση δύναμη έχει η ψήφος μας, πόσο ανατρεπτική είναι, και πόσο θανατηφόρα είναι για το μέλλον μας η μη έκφραση βούλησης, η λεγόμενη αποχή.

 Ίσως σκεφτείτε τι σχέση έχει η αξιοκρατία με όλα τα παραπάνω; Εντούτοις, το ένα διαδέχεται το άλλο. Ο «αδιάφορος» και ο βολεμένος είναι θύματα της κρίσης αξιών που μάς μαστίζει, ανήκουν στο ίδιο σύστημα που άφησε η Ελλάδα να τροφοδοτηθεί πολιτικά και κοινωνικά. Το έδαφος καλλιεργήθηκε έτσι ώστε να ευδοκιμήσουν αυτά τα δύο είδη Έλληνα, και να καταλήξουν να τρώγονται μεταξύ τους.

Ώρες ώρες είμαστε «τέρατα μεγαλοφυΐας», θρέμματα αυτού του τεράστιου και πανάρχαιου πολιτισμού, και άλλες τόσες είμαστε ελαφρόμυαλοι, τόσο μικροί για να λεγόμαστε Έλληνες.

Οφείλουμε, πρώτα ως άτομα και έπειτα ως φορείς δημόσιας εξουσίας, να βελτιωθούμε σαν άνθρωποι, να αποβάλουμε το πνεύμα του ατομικισμού που μάς διακατέχει και να αρχίσουμε να ενδιαφερόμαστε για το καλό του κοινωνικού συνόλου, με λόγο, δράση και νόημα.

* Η συνεργάτης του InVeria.gr Ιωάννα Δουκίδου, είναι δικηγόρος στη Βέροια