Βέροια: Εισηγήσεις και πολύωρος διάλογος σε αντιφασιστική εκδήλωση

Βέροια: Εισηγήσεις και πολύωρος διάλογος σε αντιφασιστική εκδήλωση...

Με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη 5 Νοεμβρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας, αντιφασιστική εκδήλωση, με πρωτοβουλία της ΕΛΜΕ Ημαθίας και του Συνδέσμου Φιλολόγων. 

Στην εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόεδρος της ΕΛΜΕ Ημαθίας Λευτέρης Παπούλιας και η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ευγενία Καβαλλάρη, ενώ παρευρέθηκαν - μεταξύ άλλων - η δήμαρχος Βέροιας Χαρούλα Ουσουλτζόγλου και ο αντιδήμαρχος Κώστας Βοργιαζίδης.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με προβολή ντοκιμαντέρ για τον φασισμό, ενώ μετά τις εισηγήσεις ακολούθησε πλούσιος - πολύωρος διάλογος.

 Κεντρικός ομιλητής ήταν ο  Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής σύγχρονης κοινωνικής και πολιτικής ιστορίας στο ΑΠΘ, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: «…Οι ιδεολογίες, οι πολιτικές πρακτικές, οι πολιτικές κινήσεις που συνδέονται με τον φασισμό και τον ρατσισμό και επικαλούνται την ναζιστική ιδεολογία και παράδοση, δεν γεννιούνται από το τίποτα, δεν εμφανίζονται σε ανέφελους ουρανούς, δεν προέρχονται από κάποιο είδος πολιτικής παρθενογένεσης. Εμφανίζονται και ενισχύονται σε ειδικές συγκυρίες-σε συγκυρίες καπιταλιστικής κρίσης. Σε τέτοιους καιρούς οι αστικές ελίτ, τα πρόσωπα, τα κόμματα και οι δυνάμεις που κυβερνούν στο όνομα των συμφερόντων της άρχουσας τάξης του μονοπωλιακού καπιταλισμού, ξεμένουν από πολιτικά εργαλεία. Φτάνει μια στιγμή που το πολιτικό σύστημα με το οποίο πορεύονταν και με το οποίο λειτουργούσαν, δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στα έκτακτα μέτρα που η κρίση επιβάλει και οι θεσμοί, κοινοβουλευτικοί, δικαστικοί ή άλλοι, που ως τότε κρατούσαν τη ισορροπία του συστήματος, δείχνουν να έχουν ξεπεραστεί από τα γεγονότα και τις νέες ανάγκες. Οι καιροί της καπιταλιστικής κρίσης απαιτούν διαχείριση έκτακτης ανάγκης καθώς σε αυτούς γιγαντώνεται η ταξική εκμετάλλευση ενώ ταυτόχρονα ξεσπούν ενδο-καπιταλιστικοί ή ενδο-ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί…Η περίοδος της καπιταλιστικής κρίσης συνδέεται, οδηγεί αναπόφευκτα στην σκλήρυνση της διακυβέρνησης της άρχουσας τάξης, στην υιοθέτηση σκληρών πολιτικών πρακτικών αντίστοιχων με το κοινωνικό βάρος των μέτρων που η τάξη αυτή επιβάλει. Σε αυτή τη διαδικασία απαξιώνονται και περιθωριοποιούνται ακόμα και οι αστικοί θεσμοί που σε ομαλές περιόδους εξισσοροπούσαν τις κοινωνικές εντάσεις ή τους ενδογενείς ανταγωνισμούς του αστικού συστήματος…» 

Αναφερόμενος στην αντιμετώπιση του φασιστικού φαινομένου από τα σχολικά εγχειρίδια σημείωσε: «…Οι αναθεωρητικές, αντιλαϊκές, αντικομμουνιστικές τους διδαχές εντάχθηκαν στο εκπαιδευτικό σύστημα στο πλέον «ώριμο» σχολικό βιβλίο της ιστορίας, εκείνο της «γενικής Παιδείας» της Γ’ Λυκείου: Γραμμένο από στελέχη των ιδρυμάτων «Καραμανλής»-με τα οποία οι επιφανείς αναθεωρητές της ιστορίας συχνά συνεργάστηκαν και συνεργάζονται, το βιβλίο εμπεριέχει πλήθος στοιχείων που ευχαρίστως θα δίδασκε ο ελληνικός νεοναζισμός στα «φροντιστήρια» της ιστορικής αποβλάκωσης των Ελλήνων που υπόσχεται να ανοίξει. Στο σχολικό βιβλίο, λόγου χάρη, μόνη αναφορά στον Άξονα γίνεται-για παράδειγμα – με τον λόγο του Μουσολίνι, ο οποίος διαπιστώνει ότι πρόκειται για μία ένωση κρατών που στοχεύουν στην ευημερία των λαών τους και στην ειρήνη. Η «αντίσταση»-πρόκειται για το μόνο σχολικό βιβλίο της Ευρώπης που γράφει τη λέξη με μικρό «α»- από τότε που στα 1940 ο στρατηγός Ντε Γκωλ πρόφερε τη λέξη αυτή καταγράφεται παντού με κεφαλαίο «Α»- έγινε- κατά το βιβλίο- μόνο και μόνο για να κάνουν αντίποινα οι κατακτητές. Όλως τυχαίως αυτό το επιχείρημα ήταν το βασικό στοιχείο υπεράσπισης των δοσίλογων στις μεταπολεμικές δίκες…» 

Παρέμβαση με θέμα «Ο Δοσιλογισμός στην Ημαθία» έκανε ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Αλέκος Χατζηκώστας που σημείωσε, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω: 

«… Στην εισήγηση μου, δεν σταθώ στο ανεξερεύνητο (και σε μένα πεδίο) του οικονομικού δοσιλογισμού. Στον κόσμο δηλαδή αυτών που «αξιοποίησαν» τις περιουσίες των Εβραίων, στον κόσμο των «μαυρογορητών», στον κόσμο αυτών που έφτιαξαν περιουσίες τότε, αλλά στην ένοπλη-πολιτική μορφή του.Στη περιοχή μας έδρασαν ένοπλες ομάδες που συνεργάστηκαν φανερά ή λιγότερο φανερά με τους κατακτητές, ενώ ορισμένες από αυτές έγιναν τα επόμενα χρόνια συνώνυμα της φρίκης και της αγριότητας... Αναφέρουμε τις δυνάμεις της ΠΑΟ, του ΠΟΥΛΙΟΥ, του ΜΙΧΑΛΑΓΑ, του ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ κ.α 

Σύμφωνα με έκθεση του, το Γ.Σ του ΕΛΑΣ (Σεπτέμβρης 1944) στο νομό μας αναφέρει δύναμη 400 ατόμων από τις εθνοπροδοτικές αυτές δυνάμεις σε σύνολο 2.600 για ολόκληρη τη Μακεδονία. Δεν μπορούμε να υπολογίσουμε τον συνολικό αριθμό πολιτών που συνεργάστηκαν με τον κατακτητή (οικονομικά, στρατιωτικά, πολιτικά). Χρήσιμα όμως στοιχεία δίνονται για τον σκοπό αυτό, σχετικά με τους συλληφθέντες την περίοδο της απελευθέρωσης από τις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. 

Στις 5/2/1945 σύμφωνα με τις Βρετανικές Αρχές στη Θεσσαλονίκη, με βάση τα στοιχεία του Ελληνικού και Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού υπήρχαν 800 κρατούμενοι στη Βέροια και 400 κρατούμενοι στη Νάουσα από την Ομάδα Μεραρχιών με την κατηγορία του δοσιλογισμού. 

Αργότερα τον Μάρτιο του 1945 ο Ειδικός Επίτροπος του Ειδικού Δικαστηρίου Δοσίλογων Θεσσαλονίκης Εισαγγελέας Εφετών, Σ. Αλεξανδρόπουλος με βάση τα στοιχεία του προέκυπτε ότι ο ΕΛΑΣ είχε παραδώσει (με βάση τις απαιτήσεις της Συμφωνίας της Βάρκιζας) 529 κρατούμενους για δοσιλογισμό από τη Βέροια και 218 από τη Νάουσα. Να σημειώσουμε ότι επειδή η περιοχή ήταν η έδρα της Ομάδας Μεραρχιών του ΕΛΑΣ και της Χ Μεραρχίας, πιθανά στον αριθμό των κρατουμένων να συμπεριλαμβάνονται και κατηγορούμενοι από γειτονικές περιοχές. Αργότερα οι δικαστικές αρχές απάλλαξαν των κατηγοριών για δοσιλογισμό τα 2/3 …»