Του Γιάννη Τσιαμήτρου*
Το πρόβλημα του δανεισμού… Έχουμε εξαντλήσει δεκάδες, για να μην πω εκατοντάδες ώρες στην Ελλάδα, πάνω σε συζητήσεις για ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα της νεανικής επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας, της εξωστρέφειας, της ανάπτυξης γενικότερα. Χιλιάδες συζητήσεις, χιλιάδες ώρες, λιγοστές λύσεις. Δυστυχώς κάποια προγράμματα του ΟΑΕΔ για την εργασία, τα κονδύλια του ΕΣΠΑ αλλά και διάφορα προγράμματα που επιδοτούν μερικώς επιχειρήσεις, δεν είναι ικανά να επανεκκινήσουν την ελληνική οικονομία, παρά να αναπαράγουν πολιτική στα παράθυρα και κυνήγι ψήφων, είναι εικόνα δηλαδή και όχι πραγματική λύση.
Μιλάμε για επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη σε μια χώρα που τα τελευταία 3-4 χρόνια ο τραπεζικός δανεισμός είναι ένα άπιαστο όνειρο για επιχειρήσεις και επιχειρηματίες. Μια επιχειρηματικότητα που βαλτώνει τα τελευταία χρόνια και δυστυχώς η κατάσταση ζοφερή μοιάζει και για το μέλλον και όχι να βελτιώνεται. Το θέμα του τραπεζικού δανεισμού ωστόσο είναι μείζονος σημασίας για τη ρευστότητα της πραγματικής οικονομίας, μιας οικονομίας που συρρικνώνεται δραματικά μέρα με τη μέρα λόγω έλλειψης οξυγόνου, έλλειψης ρευστότητας δηλαδή.
Εδώ φαίνεται ο καθοριστικός ρόλος των τραπεζών σε μια οικονομία. Δεν μπορούμε να φανταστούμε στο σύγχρονο κόσμο ισχυρή και υγιή οικονομία χωρίς ισχυρό τραπεζικό σύστημα. Δυστυχώς όσο οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν τη δυνατότητα να διοχετεύσουν πραγματικό ρευστό στη νεκρή ελληνική αγορά κάθε συζήτηση περί ανάπτυξης και άλλων ελπιδοφόρων λέξεων μόνο θεωρητική και αμφιθεατρική μπορεί να χαρακτηριστεί. Δυστυχώς στην Ελλάδα προσπαθούμε, ή κάνουμε πως προσπαθούμε να λύσουμε το πρόβλημα χωρίς να κοιτάμε την πραγματική αιτία. Προσπαθούμε να τονώσουμε την επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη με δεκάδες σπασμωδικά μέτρα χωρίς να στοχεύουμε στο πραγματικό πρόβλημα κάθε επίδοξου επιχειρηματία, την έλλειψη κεφαλαίων.
Ωστόσο και το τραπεζικό σύστημα έχει ευθύνες για την κατάσταση της οικονομίας. Αφενός στήριξε ολοκληρωτικά τη θεμελίωσή του σε μια φούσκα των ακινήτων με την παροχή πάμπολλων στεγαστικών δανείων τα οποία δυσκολεύεται τώρα να εισπράξει, αφετέρου μετά την ανακεφαλαιοποίησή του (PSI), δεν έριξε στην αγορά τη ρευστότητα που υποσχόταν πριν από αυτό, αλλά χρησιμοποίησε μεγάλο μέρος των χρημάτων για να θωρακιστεί το ίδιο. Ανεξαρτήτως όμως λαθών και ευθυνών, μέλημα των κυβερνώντων, και των Ευρωπαίων εταίρων, είναι να στηρίξουν με κάθε μέσο το τραπεζικό σύστημα καθώς σε μια οικονομία όλα ξεκινούν από αυτό. Η ίδια η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα θα πρέπει να φροντίσει για τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών και αυτές με τη σειρά τους για τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας. Σε μια οικονομία σαν την ευρωπαϊκή, όπου σαν πλαίσιο υπάρχει η ένωση των κρατών, όλα είναι σαν αλυσίδα, και το τραπεζικό σύστημα ίσως ο κυριότερος κρίκος για την οικονομία μας. Ήδη οι ελληνικές τράπεζες αποδείχτηκαν αρκετά σταθερές, σίγουρα μπορούν να αποτελέσουν και πάλι τον πυλώνα της ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία.
* Ο Γιάννης Τσιαμήτρος, είναι φοιτητής Οικονομικών στο Α.Π.Θ.