Πάμε για αλλαγή στο σύστημα εκλογής Δημάρχων; Τι λένε οι Δήμαρχοι της Ημαθίας

Αλλαγές στο εκλογικό σύστημα για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2014 επιχειρεί το Υπουργείο Εσωτερικών με βάση την ύπαρξη δύο μόνο ψηφοδελτίων.

Ένα με όλους τους υποψήφιους δημάρχους κι ένα με όλους τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους που ναι μεν θα έχουν δηλώσει εκ των προτέρων τη στήριξή τους σε συγκεκριμένο υποψήφιο δήμαρχο αλλά στο ψηφοδέλτιο δεν θα διακρίνονται οι δημοτικές παρατάξεις. 

Ανεξάρτητοι υποψήφιοι θα γίνονται δεκτοί στο ψηφοδέλτιο εφόσον δηλώνουν ότι διατηρούν την ανεξαρτησία τους συνεργαζόμενοι όμως με συγκεκριμένο υποψήφιο δήμαρχο.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες το Μέγαρο Μαξίμου σκέφτεται την αλλαγή αυτή ως τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου για κοινούς υποψήφιους με ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, ανάμεσα στους οποίους η ποσόστωση των υποψηφίων από τη ΝΔ θα είναι υψηλότερη.

Κατά τις πρώτες πληροφορίες-διαρροές στα ΜΜΕ, επανέρχεται (αν και δεν έχει ξεκαθαρίσει) το 42% για εκλογή από την πρώτη Κυριακή (μάλλον στις 18 Μαΐου), ενώ στους βασικούς άξονες των αλλαγών του ενδεχόμενου νέου εκλογικού νόμου για τις δημοτικές εκλογές προβλέπονται:

Για τους δημάρχους

-Ενιαίο ψηφοδέλτιο με όλους τους υποψήφιους δημάρχους, από το οποίο θα εκλέγεται ο δήμαρχος.

-Δήμαρχος θα εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς υποψήφιος εφόσον θα έχει συγκεντρώσει ο ίδιος προσωπικά ποσοστό 50% και πάνω.

-Το ποσοστό εκλογής του δημάρχου από τον α’ γύρο ενδέχεται να κατέβει στο 42% καθώς υπάρχουν προτάσεις που κάνουν λόγο για αναλογικότητα της εκλογής αντίστοιχης με εκείνης των δημοτικών συμβούλων.

-Εάν δεν εκλεγεί δήμαρχος από τον α’ γύρο, τότε θα αναμετρηθούν σε β’ γύρο ο πρώτος και ο δεύτερος σε σταυρούς υποψήφιοι.

-Οι υπόλοιποι υποψήφιοι δήμαρχοι εκλέγονται ως δημοτικοί σύμβουλοι εφόσον συγκεντρώσουν τουλάχιστον ποσοστό 3% ή 5%.

Για τους δημοτικούς συμβούλους

-Ενιαίο ψηφοδέλτιο με όλους τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους χωρίς να διακρίνονται σε δημοτικές παρατάξεις.

-Οι υποψήφιοι θα έχουν δηλώσει εκ των προτέρων τη στήριξη τους σε συγκεκριμένο υποψήφιο δήμαρχο.

-Ανεξάρτητοι υποψήφιοι θα γίνονται δεκτοί στο ψηφοδέλτιο εφόσον δηλώνουν ότι διατηρούν την ανεξαρτησία τους συνεργαζόμενοι όμως με συγκεκριμένο υποψήφιο δήμαρχο.

-Δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται οι πρώτοι (ανάλογα με τον Δήμο) σε σταυρούς υποψήφιοι ανεξάρτητα από το ποιον υποψήφιο δήμαρχο έχουν στηρίξει.

-Καταργείται η έννοια της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο.

Δήμαρχος Βέροιας: «Είμαι ίσως η μόνη που θέλω αυτή την αλλαγή»

Ερωτηθείσα από το «Λαό» για το ενδεχόμενο μιας τέτοιας αλλαγής στο εκλογικό σύστημα εν’ όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2014, η δήμαρχος Βέροιας Χαρ. Ουσουλτζόγλου, δήλωσε:

«Υπάρχει πανελλαδικά στις τάξεις των δημάρχων μεγάλη αντίθεση σε σχέση με αυτό. Εγώ είμαι η μειοψηφία που υπερθεματίζω σ’ αυτό τον τρόπο εκλογής εφ’ όσον εφαρμοστεί σωστά και λάβει υπόψιν του και τα ελληνικά δεδομένα και τη νοοτροπία. Η άποψη που επικρατεί στους αρνητές αυτού του συστήματος είναι ότι ο δήμαρχος δεν θα μπορεί να κάνει κουμάντο το δημοτικό συμβούλιο. Εγώ θεωρώ εκ των προτέρων ότι το δημοτικό συμβούλιο έχει την άποψή του, πλουραλιστική, κι αυτό είναι βαθιά δημοκρατικό.

Πιστεύω στην απλή αναλογική και μπορεί να φαίνεται αναποτελεσματικό αυτό, αλλά καλά θα κάνει ο εκάστοτε δήμαρχος να δέχεται την άποψη της πλειοψηφίας όποια και αν είναι… Αρκεί οι πολίτες να εκλέξουν τους Άριστους…

Εκεί είναι το κουμπί! Εάν σ’ ένα δημοτικό συμβούλιο εκλεγούν οι Άριστοι αντικειμενικά, τότε και οι αποφάσεις θα είναι σοφές και κανένας μεμονωμένος δήμαρχος, όσο ισχυρή προσωπικότητα κι αν είναι, δεν θα έχει δικαίωμα, λογικά και δημοκρατικά, να παρεμβαίνει στην άποψη της πλειοψηφίας.

Ο δήμαρχος, επειδή είναι το πρόσωπο που δίνει την εικόνα της πόλης, θα πρέπει να είναι μια λαμπερή προσωπικότητα, ένα καλό προφίλ προς τα έξω. Από κει και πέρα ο λαός θα πρέπει και στις δύο περιπτώσεις και στο ψηφοδέλτιο των συμβούλων και σ’ αυτό των δημάρχων, να επιλέξει τους άριστους. Αυτό είναι το καλό! Βέβαια κάθε τι καλό δεν σημαίνει ότι είναι εφαρμόσιμο, ούτε τα ιδεατά εφαρμόζονται πάντα…

Γι’ αυτό θα ήταν καταστροφικό να ισχύσει αυτό το σύστημα, με προχειρότητα. Εάν όμως ισχύσει μελετημένο τότε θα είναι πολύ σημαντικό γιατί αφήνει ελεύθερο τον πολίτη να επιλέξει τα καλύτερα άτομα από τον όποιο πολιτικό χώρο. Αυτό εγώ το υπερασπίζομαι, είναι προχωρημένο, αρκεί να εφαρμοστεί σωστά».

Δήμαρχος Νάουσας: «Είμαι αντίθετος σ’ αυτό»

Ο Αν. Καραμπατζός, δήμαρχος της Νάουσας, εξέφρασε την αντίθεσή του σε ξεχωριστά ψηφοδέλτια δημάρχων και δημοτικών συμβούλων τονίζοντας τα εξής:

«Είμαι αντίθετος σ’ αυτό: Ναι μεν φαίνεται λίγο πιο δημοκρατικό αλλά και ο δήμαρχος όταν κατεβαίνει χωρίς δική του ομάδα, μια δική του παράταξη και κατεύθυνση ως προς την προγραμματική συμφωνία, τότε θα άγεται και θα φέρεται. Θα είναι έρμαιο διαφόρων ομάδων μέσα στο δημοτικό συμβούλιο.

Αυτό νομίζω ότι θα γίνεται… Δεν είναι έτοιμη και ώριμη η χώρα και η κατάσταση στην Αυτοδιοίκηση για μια τέτοια σημαντική αλλαγή. Μπορεί να εκλέγονται οι καλύτεροι, αλλά πώς θα διοικήσει ο δήμαρχος; Σε ποια προγραμματική βάση; Είναι δύσκολο…».

Δήμαρχος Αλεξάνδρειας: «Διαφωνώ»

Αρνητικός ως προς αυτή την αλλαγή είναι ο δήμαρχος Αλεξάνδρειας Φώτης Δημητριάδης, ο οποίος αιτιολογώντας τη θέση του μας είπε τα εξής:

«Εγώ διαφωνώ και θεωρητικά θα πρέπει να διαφωνεί το σύνολο των δημάρχων, δεδομένου ότι εάν γίνει αυτό, δεν θα μπορούμε να λειτουργήσουμε. Εάν γίνει ξεχωριστή λίστα, πρέπει ή ο ρόλος του δημάρχου να είναι απλά διακοσμητικός ή θα πρέπει να του δοθούν υπερεξουσίες.

Αυτή τη στιγμή π.χ. έχει δημοτική ομάδα και λειτουργεί… Στην περίπτωση όμως των ενιαίων ψηφοδελτίων ο δήμαρχος που θα εκλεγεί πώς θα λειτουργεί; Ενδεχομένως θα γίνουν κάποιες υποομάδες δημ. συμβούλων οι οποίοι θα διαφωνούν με τον δήμαρχο και θα βρίσκεται σε μια συνεχή αντιπαράθεση…

Πώς θα προχωρήσει; Δεν ξέρω βέβαια εάν αυτό το μοντέλο θα συνοδεύεται και από κάποιες άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα διευκρινίζουν τις διαδικασίες. Πάντως με μια πρώτη προσέγγιση του θέματος, νομίζω ότι θα δημιουργήσει προβλήματα. Καλό θα ήταν να ληφθεί υπόψιν η εμπειρία κάποιων άλλων κρατών επ’ αυτού, τα προβλήματα που προέκυψαν και οι λύσεις που δόθηκαν, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα και μετά να το προχωρήσουν. Έτσι την «πληρώσαμε» και με τον Καλλικράτη…».

Ο ρόλος του δημάρχου

Ωστόσο σύμφωνα με το πρώτο πλάνο και στο πλαίσιο των αλλαγών, το Υπουργείο φαίνεται να ενισχύει τις αρμοδιότητες του δημάρχου, θέλοντας να προλάβει το φαινόμενο ενός «εχθρικού» δημοτικού συμβουλίου, ενώ οι πληροφορίες κάνουν λόγο και για αλλαγές στον Καλλικράτη και τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.

Πηγή: Εφημ. "Λαός", της Σοφίας Γκαγκούση