Σαν Σήμερα: 16 Ιουλίου (1945:Αρχίζει να λειτουργεί το «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας»)

16 Ιουλίου

Σαν σήμερα...(αφιέρωμα)

1945:Αρχίζει να λειτουργεί το «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας».

Το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, (Ε.Ι.Ρ.), ήταν ο κρατικός φορέας που διαχειρίστηκε την ελληνική κρατική ραδιοφωνία (αρχικά), πρώην Α.Ε.Ρ.Ε. (κατά τη διάρκεια της κατοχής) και πρώην Υ.Ρ.Ε. (προπολεμικά), και την κρατική τηλεόραση (στη συνέχεια), ως «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης» (Ε.Ι.Ρ.Τ.), από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και το 1987. 

Κατείχε το αποκλειστικό δικαίωμα εκπομπής, μαζί με την Υ.ΕΝ.Ε.Δ., έως και το 1987. Με το νόμο 1730/1987 η ΥΕΝΕΔ και το Ε.Ι.Ρ.Τ. συγχωνεύτηκαν και ιδρύθηκε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, που λειτουργεί με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας με έδρα την Αθήνα (Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Α.Ε.).

Το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας ιδρύθηκε με την Συντακτική Πράξη 54/1945 «Περί ιδρύσεως Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας» δια της οποίας και περιήλθε στη κυριότητά του όλη η περιουσία της πρώην Α.Ε.Ρ.Ε., που είχε δημιουργηθεί στη κατοχή. Με την ίδια συντακτική πράξη το Ε.Ι.Ρ. αποτελούσε Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου που υπάχθηκε υπό τον έλεγχο του τότε Υπουργείου Τύπου, ενώ το τεχνικό τμήμα στο τότε Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων (Διεύθυνση Τηλεπικοινωνιών).Η Διοίκηση του Ε.Ι.Ρ. ασκούταν από το Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου κύριο εκτελεστικό όργανο ήταν ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος που προΐστατο όλων των διευθύνσεων και υπηρεσιών.

Το ΕΙΡ συγκροτούνταν α) από την Κεντρική Υπηρεσία, β) τις Εξωτερικές Υπηρεσίες Αθηνών και γ) τις Εξωτερικές Υπηρεσίες Επαρχιών.

Το Προσωπικό του Ιδρύματος αποτελούσαν α) οι υπάλληλοι και β) οι συνεργάτες εκπομπών και προγράμματος. Οι υπάλληλοι διακρίνονταν σε μονίμους και σε συμβασιούχους. Οι συνεργάτες εκπομπών και προγράμματος διακρίνονταν σε τακτικούς και έκτακτους. Οι τακτικοί δεν μπορούσαν να υπερβούν σε αριθμό τους 180, εκτός αν αυξάνονταν οι ώρες προγραμμάτων όπου δικαιολογούσε μέχρι 7 επιπλέον ανά πρόσθετη ώρα προγράμματος, καλούμενοι έκτακτοι. Στους συνεργάτες εκπομπών και προγράμματος περιλαμβάνονταν δημοσιογράφοι, λογοτέχνες, καλλιτέχνες, επιστήμονες, μεταφραστές κ.λπ. οι οποίοι αμοίβονταν μηνιαία, ή ημερήσια ή κατ΄ αποκοπή.

Επισήμως εγκαινιάστηκε στις 16 Ιουλίου 1945 και λειτούργησε στις εγκαταστάσεις από τις οποίες εξέπεμπε από το 1938 ο κρατικός Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών της Υ.Ρ.Ε. και μετέπειτα της Α.Ε.Ρ.Ε. Οι εκπομπές παράγονταν στους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου ενώ χρησιμοποιήθηκε η κεραία μεσαίων των Λιοσίων. Οι Γερμανοί κατά την αποχώρησή τους ανατίναξαν τον ιστό της κεραίας, έτσι το κόστος της επανενεργοποίησης ήταν μεγάλο. Σημαντικό ποσοστό του υλικοτεχνικού εξοπλισμού προέρχονταν από τις πολεμικές επανορθώσεις. Κατά την πρώτη περίοδο μετά την ίδρυση του ραδιοσταθμού βασικός διοργανωτής του Ε.Ι.Ρ. ήταν ο στρατηγός Χριστόδουλος Τσιγάντες και σημαντικοί διευθυντές οι λογοτέχνες Στρατής Μυριβήλης και Οδυσσέας Ελύτης.

Στις 11 Μαΐου του 1952 ξεκίνησε τη λειτουργία του το Δεύτερο Πρόγραμμα. Αποτέλεσε μια προσπάθεια εναλλακτικού ψυχαγωγικού προγράμματος, συμπληρωματικού ως προς το πρώτο πρόγραμμα. Αρχικά εξέπεμψε στους 666 χιλιόκυκλους ή 451 μέτρα, ενώ με το πέρασμα του χρόνου η συχνότητα άλλαξε στους 1386 στα μεσαία, τους 93,6 στα FM για να καταλήξει σήμερα στους 103,7 και 102,9 μεγάκυκλους στα FM.

Το Τρίτο Πρόγραμμα βγήκε στον αέρα στις 19 Σεπτεμβρίου του 1954, με πρωτοβουλία του Διονυσίου Ρώμα. Ο σταθμός είχε ως κύριο πρόγραμμα εκπομπές με κλασική μουσική, ενώ γνώρισε σημαντική άνθηση την περίοδο που επικεφαλής βρίσκονταν ο Μάνος Χατζιδάκις.

Άλλα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα...

1919: Υπογράφεται το Σύμφωνο Τιτόνι (υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας) - Βενιζέλου. Προβλέπει την παραχώρηση των Δωδεκανήσων πλην της Ρόδου στην Ελλάδα και καθορίζει ότι η Ιταλία θα στηρίξει το ελληνικό αίτημα για τη Βόρεια Ήπειρο, ενώ η Ελλάδα θα υποστηρίξει την ανάθεση στην Ιταλία «εντολής» για την Αλβανία. Το Σύμφωνο θα καταγγελθεί από την Ιταλία στις 9 Ιουλίου 1922.

1926: Η πρώτη έγχρωμη υποβρύχια φωτογραφία δημοσιεύεται στο περιοδικό National Geographic.

1945: Αρχίζει στο Πότσδαμ της Γερμανίας η διάσκεψη κορυφής, με τη συμμετοχή των Ιωσήφ Στάλιν, Χάρι Τρούμαν και Γουίνστον Τσόρτσιλ, που αντικαταστάθηκε από τον Κλέμεντ Ατλι όταν έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα των βρετανικών εκλογών. Αποφασίζεται ο διαμελισμός της Γερμανίας και ρυθμίζονται τα θέματα των αποικιών της Αυστρίας, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας.