Παρότι δεν θεσμοθετήθηκε, η απλή αναλογική είναι δυνατό να ισχύσει

Άρθρο του Γιάννη Θ. Αγγέλογλου*

Η τεράστια απόκλιση στις σταυροδοσίες στις εκλογές της 5ης Μαϊου, κατέγραψε αντιδράσεις και προτιμήσεις ανθρώπων που τους είναι αδύνατο να ξεχωρίσουν, όχι τον πολιτικά ικανό από τον πολιτικά μέτρια ή ανίκανο, αλλά ακόμα και τον άκρως ευφυή από τον καταφανώς μειονεκτικό και ολιγοφρενή.   

Μπορεί η ανδρεικελική πόζα της κενότητας και της αγλωσσίας στα πρωτοσέλιδα πορτρέτα των εφημερίδων να ταυτίζεται με τη αντίστοιχη μουγγαμάρα στα συμβούλια και στα θεσμικά όργανα των δημοκρατικών διαδικασιών, μπορεί ο γελοίος τουπές, ο ανεδαφικός στόμφος και οι στημένες θεατρινίστικες επισκέψεις υποψηφίων σε φορείς, Νοσοκομεία, συνεταιρισμούς διαλογητήρια και… σφαγεία, διανθιζόμενες μάλιστα με υπαγορευμένες και αποστηθισμένες πομφόλυγες λόγων, να εμβάλλουν σε ειρωνικά μειδιάματα, ωστόσο έχουν συντριπτική προτεραιότητα σε σχέση με την αποδεδειγμένη συνέπεια έργου, δημιουργικότητας, πρωτοβουλιών, προτάσεων, αρθρογραφίας, κριτικής σκέψης και με νοήμονα σοβαρότητα στελεχών, που απωθούνταν στις τελευταίες βαθμίδες της λαϊκής προτίμησης.

Πώς συμβαίνει αυτό;

Η απάντηση είναι μία και μοναδική. Tα παραδοσιακά κόμματα στην Ελλάδα δεν έχουν την παραμικρή σχέση με ό,τι προβλέπει για τον ρόλο τους η πολιτική θεωρία της «αντιπροσωπευτικής» δημοκρατίας. Τα περισσότερα κόμματα σήμερα είναι συντεχνίες επαγγελματιών της εξουσίας, οργανωμένες συσπειρώσεις συμφερόντων. Στόχος τους είναι η μονοπώληση της εξουσίας, ο ολοκληρωτικός έλεγχος κάθε πτυχής του συλλογικού βίου. Γι’ αυτό και κάθε αντίσταση στην κομματοκρατία είναι κέρδος για τη δημοκρατία, προάσπιση των κοινωνικών προτεραιοτήτων, των αναγκών του πολίτη. Η εγνωσμένα πελατειακή σχέση και η μακροχρόνια ρουσφετολογική συναλλαγή, -έστω των μικροεξυπηρετήσεων- είναι αυτή που έχει οδηγήσει κι εγκαταστήσει στα ψηφοδέλτια ανθρώπους αμφίβολης ικανότητας δημοσιονομικής αντίληψης. Η υποψηφιότητά τους συνεπικουρείται από την η δουλικότητα του κερδοσκοπισμού των εκδοτών των Μέσων Ενημέρωσης που περιμένουν τις εκλογές για τις εισπράξεις τους, απ΄ ό,τι φαίνεται, καλά θα κρατήσει και στις τρέχουσες εκλογές. Ο ασφυκτικότερος συγκεντρωτικός έλεγχος της χώρας από το εκάστοτε κομματικό κράτος κι ο τεμαχισμός της, απ΄την άλλη μεριά, αποκλειστικά και ομολογημένα, για να εξυπηρετηθούν ελπιζόμενα προγράμματα οικονομικής ανάπτυξης είναι ολοφάνερο ότι ενδυναμώνει τα ερείσματα της κομματοκρατίας για τα οποία προκειμένου να φανεί ότι πειθαρχούν –δήθεν- στα μοντέλα διοίκησης που λανσάρει η Ε.Ε. δεν θα αποκεντρώσουν την εξουσία αλλά την κατακλυσμική διαφθορά και φαυλότητα. Η λίστα δεν θα οφελήσει καθώς δεν προέκυψε από ριζική μεταρύθμιση στην εκλογική νοοτροπία αλλά από την ίδια την σταυροδοσία.

Υπάρχει ένας τρόπος να εφαρμοστεί η απλή αναλογική, χωρίς να είναι θεσμοθετημένη: Και θα εφαρμοστεί αν κατανοήσουμε ότι ψηφίζοντας, ψηφίζουμε για να εκλέξουμε το νέο Κοινοβούλιο. Ούτε Κυβέρνηση, ούτε κόμμα. Ο κάθε ένας από μας οφείλει ν΄ αναρωτηθεί αν ο υποψήφιος που το κάθε κόμμα έβαλε στη λίστα του σε εκλόγιμη θέση, –μια, κατά προσέγγιση, ιδέα περί της εκλογιμότητάς τους, λίγο πολύ την έχουμε όλοι - θα εξυπηρετήσει το ψηφοθηρικό συμφέρον του κόμματος ή τα ιδεώδη ενός Κοινοβουλίου προς όφελος της πατρίδας. Οφείλει να σταθμίσει αν όλοι οι υποψήφιοι που επέλεξε το κόμμα εν προκειμένω, είναι πολίτες ελεύθεροι που δεν ποδηγετήθηκαν δεν χειραγωγήθηκαν και δεν θα χειραγωγηθούν, αλλά θα  λειτουργήσουν στις κρίσιμες στιγμές, προς όφελος της χώρας και όχι του κόμματός τους. ή του προσωπικού τους συμφέροντος. Τη λίστα των βουλευτών του Κοινοβουλίου οφείλουν να την καθορίζουν οι ψηφοφόροι κι όχι τα κόμματα, οι εκλογικές επιτροπές τους κι οι κομματάρχες ή καλύτερα, κάποιος ευτυχής συγκερασμός τους. Το κριτήριο της επιλογής των αρίστων κομμάτων από την επιλογή των αρίστων του Κοινοβουλίου, θα φέρει την απλή αναλογική από άλλο δρόμο, κι αυτό το κριτήριο αποτελεί την απαρχή μιας επαναστατικής πράξης-απόφασης που θα απεμπολήσει τελεσίδικα την πελατειακή σχέση των κομμάτων με τους ψηφοφόρους περισσότερο από το μέτρο απάλειψης της σταυροδοσίας. Αυτή ίσως είναι μια άκρως απαραίτητη προϋπόθεση για  να εγκαθιδρυθεί επιτέλους η αξιοκρατία στο εκλέγειν, να τιμωρηθούν τα κόμματα αν χρησιμοποιούν ακόμα υποψήφιους βουλευτές, “φελλούς” ή τηλεοπτικές και καλλιτεχνικές περσόνες με μοναδικό εφόδιο την αναγνωρισιμότητα και τη δημοφιλία τους, και αν δεν επέλεξαν και αποφεύγουν ακόμα  να προτάξουν ελεύθερους πολίτες με μοναδικό άλλοθι και σιωπηρή δικαιολογία τον εγγενή δισταγμό τους εν όψει της εγνωσμένης δυσκολίας να «χειριστούν» αυτόβουλες προσωπικότητες. 

* Ο Γιάννης Αγγέλογλου είναι Δημοτικός Σύμβουλος της παράταξης των Ενεργών Πολιτών για το Δήμο της Βέροιας και υποψ. Βουλευτής με τους Οικολόγους Πράσινους