Στην τελική φάση η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ

Τις προτάσεις τους για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ κατέθεσαν οι ευρωβουλευτές της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, στη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στις 18 και 19 Ιουνίου. Οι ευρωβουλευτές αναφέρθηκαν ειδικότερα στις άμεσες ενισχύσεις, τις οποίες ζήτησαν να είναι δικαιότερες για τους αγρότες όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως επίσης και στην ανάγκη να απλοποιηθούν οι έλεγχοι των πληρωμών από τις εποπτικές αρχές.

Η πλειοψηφία συμφώνησε με τις προτάσεις για την παράταση των δικαιωμάτων φύτευσης αμπελώνων και των ποσοστώσεων για τη ζάχαρη. Όσον αφορά το «πρασίνισμα» της ΚΑΠ, υποστήριξαν ότι τα μέτρα θα πρέπει να είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στις ανάγκες του κάθε κράτους μέλους της ΕΕ. Στις 9 Ιουλίου λήγει η προθεσμία για την κατάθεση των τροπολογιών στα σχέδια των εκθέσεων της Κομισιόν για τις άμεσες πληρωμές και στις 10 Ιουλίου για την αγροτική ανάπτυξη και την Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ).

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Καθηγητής κ. Γιώργος Παπαστάμκος, «μετά την υποβολή των τροπολογιών μπαίνουμε στην τελική φάση για την πρόταση της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ. Αναμφίβολα η ανάδειξη κοινών τόπων μεταξύ των συναδέλφων στην Επιτροπή Γεωργίας δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα. Ωστόσο πιστεύω ότι το τελικό συμπέρασμα θα είναι προς μια ισχυρή ΚΑΠ. Ελπίζω η ηγεσία του ΥπΑΑΤ να ανταποκριθεί στην έκκλησή μας και να μας βοηθήσει στην κατάθεση των τροπολογιών».

«Τώρα, έχουμε μπει σε ένα λεπτό και πολύπλοκο στάδιο. Μετά από αρκετούς μήνες συζητήσεων οι προτάσεις του Κοινοβουλίου έχουν κατατεθεί και έχουν στόχο μια σύγχρονη και ευέλικτη ΚΑΠ, που να κάνει τη ζωή των αγροτών πιο εύκολη αλλά παράλληλα να μειώσει και τη γραφειοκρατία. Θα έχουμε επιτυχία στο χρονοδιάγραμμα της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ μόνο εάν το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αρχίσουν άμεσα διάλογο σχετικά με τις προτάσεις που παρουσιάστηκαν σήμερα», δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας και ευρωβουλευτής κ. Paolo de Castro (S&D, IT).

Άμεσες πληρωμές

Μέτρα με στόχο να μειώσουν τις ανισότητες που υπάρχουν στις άμεσες ενισχύσεις των αγροτών μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, παρουσίασε ο εισηγητής της σχετικής έκθεσης ευρωβουλευτής κ. Luis Manuel Capoulas Santos (S&D, PT). «Πρέπει να μειώσουμε αυτές τις διαφορές στις ενισχύσεις και η διαδικασία πρέπει να επιταχυνθεί», είπε.

Τα σχέδια έγιναν δεκτά από ευρωβουλευτές, όπως ο κ. Μάρτιν Häusling (Greens / EFA, DE), αλλά επικρίθηκαν ως υπερβολικά από κάποιους άλλους. «Η γρήγορη μείωση των ποσών στήριξης σε ορισμένα κράτη μέλη θα οδηγούσε σε κλείσιμο των αγροτικών επιχειρήσεων» υποστήριξε κ. Michel Dantin (EPP, FR). «Το λιγότερο άδικο είναι ακόμα άδικο», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Janusz Wojciechowski (ECR, PL), ενώ κάλεσμα για «δίκαιες συνθήκες ανταγωνισμού για όλους τους αγρότες της ΕΕ», έκαναν οι ευρωβουλευτές Sandra Kalniete (EPP-LV) και Hynek Fajmon (ECR, CZ).

Την ιδέα της μείωσης των άμεσων ενισχύσεων από ένα υψηλότερο ποσοστό από αυτό που αρχικά είχε προτείνει η Κομισιόν - δηλαδή για γεωργικές εκμεταλλεύσεις που εισπράττουν ενισχύσεις άνω των 250.000 ευρώ - απέρριψαν σαν «άδικη» αρκετοί ευρωβουλευτές, όπως ο κ. John Stuart Agnew (EFK, UK) και ο κ. George Lyon (ALDE, UK).

Από την πλευρά του ο κ. Iratxe García Pérez (S&D, ES), υποστήριξε ότι οι συνεταιρισμοί θα πρέπει να εξαιρούνται από την παρούσα πρόταση, γιατί με αυτό τον τρόπο θα αποθαρρύνονται οι μεμονωμένοι αγρότες να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη.

«Ο ορισμός του «ενεργού αγρότη» θα πρέπει να απλουστευθεί, ώστε να αποκλείει επιχειρηματικούς φορείς που δεν έχουν το δικαίωμα να χρηματοδοτούνται από την ΕΕ με αγροτικές ενισχύσεις», υποστήριξε ο κ. Capoulas Santos. «Ο κατάλογος αυτών των φορέων θα πρέπει να επεκταθεί, ώστε να συμπεριλάβει τα αεροδρόμια, εταιρείες real estate, κατασκηνώσεις, αθλητικές εγκαταστάσεις, βιομηχανίες εξόρυξης κ.α.», πρόσθεσε.

Αυστηροί έλεγχοι δαπανών με λιγότερη γραφειοκρατία

Ο τρόπος με τον οποίο δαπανάται το κοινοτικό χρήμα θα πρέπει να ελέγχεται αυστηρά, αλλά το σημερινό σύστημα των ελέγχων και κυρώσεων θα πρέπει να απλουστευθεί ώστε «να μην χάσουμε πολύτιμο χρόνο για τους γεωργούς» ή «να τους πλημμυρίσουμε με έγραφα», ενέφεερε ο εισηγητής για τη διαχείριση και την παρακολούθηση των πληρωμών κ. Giovanni La Via (EPP, IT).

Πολλοί ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τις προτάσεις του και πρόσθεσαν ότι οι γεωργοί δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να υποβάλουν εκ νέου αιτήσεις ΟΣΔΕ κάθε χρόνο, εκτός και αν υπάρχει κάποια μεταβολή στις δηλώσεις τους. Επίσης υποστήριξαν ότι θα πρέπει να υπάρχει έγκαιρη προειδοποίηση στους παραγωγούς πριν τους επιβληθούν κάποιες ποινές.

Κρασί και ζάχαρη

«Τα δικαιώματα φύτευσης του αμπελοοινικού τομέα θα πρέπει να διατηρηθούν «μέχρι τουλάχιστον το 2030», αλλά και οι ποσοστώσεις ζάχαρης θα πρέπει να παραταθούν μέχρι την περίοδο εμπορίας 2019-2020», ανέφερε ο εισηγητής για την Κοινή Οργάνωση Αγορών κ. Michel Dantin.

Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, τα δικαιώματα φύτευσης θα μπορούσαν να καταργηθούν σταδιακά έως την 1η Ιανουαρίου 2016 και οι ποσοστώσεις για τη ζάχαρη να λήξουν μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου 2015. 

Η παράταση των ποσοστώσεων της ζάχαρης υποστηρίχθηκε από αρκετούς ευρωβουλευτές, ενώ οι διαφωνούντες υποστήριξαν ότι «το σύστημα δεν διαθέτει δημόσια στήριξη και θα πρέπει να είναι αρθεί».

Πιο ευέλικτο πρασίνισμα

«Υποχρεωτικά τα μέτρα για το «πρασίνισμα» της ΚΑΠ που συνδέεται με τις άμεσες πληρωμές, θα πρέπει να είναι πιο ευέλικτα και να περιλαμβάνουν ειδικές ρυθμίσεις για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις που είναι μικρότερες από 20 εκτάρια, ενώ αυτές που είναι κάτω των 5 εκταρίων θα πρέπει να εξαιρεθούν εντελώς», υποστήριξε ο κ. Capoulas Santos.

Αρκετοί ευρωβουλευτές, συμπεριλαμβανομένης της Mairead MacGuinness (EPP, IE) και του James Nicholson (ECR, UK), ζήτησαν να υπάρχει μια σειρά από οικολογικά μέτρα, από τα οποία τα κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούσαν να επιλέξουν ποια θέλουν να ακολουθήσουν.
Ο κ. Capoulas Santos απάντησε ότι οι προτάσεις που ήδη υπάρχουν, όπως η ευελιξία, προβλέπουν μια σειρά από «περιβαλλοντικά συστήματα πιστοποίησης».

Οι νέοι αγρότες

«Για να έρθει νέο αίμα στην ευρωπαϊκή αγροτική κοινότητα, τα ταμεία αγροτικής ανάπτυξης θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τις τραπεζικές εγγυήσεις για να βοηθήσουν τους νέους αγρότες σε μακροχρόνιες συμβάσεις μίσθωσης», υποστήριξε ο κ. Capoulas Santos.

«Οι αγρότες άνω των 65 ετών, οι οποίοι έχουν γεωργική δραστηριότητα τουλάχιστον 10 ετών, θα πρέπει να δικαιούνται στην καταβολή ενίσχυσης έως και 35.000 ευρώ, αν συνταξιοδοτηθούν και μεταφέρουν την εκμετάλλευσή τους, μαζί με τα αντίστοιχα δικαιώματα ενίσχυσης, σε άλλο γεωργό», πρόσθεσε.

Το συνταξιοδοτικό καθεστώς θα πρέπει να δώσει «κίνητρα για την κινητικότητα της γης» και να ενθαρρύνει τους νέους να συμμετάσχουν σε γεωργικές δραστηριότητες», υποστήριξε από την πλευρά του ο Liam Aylward (ALDE, IE). Ωστόσο, πολλοί βουλευτές, όπως ο José Bové (Greens/EFA, FR), έφεραν αντιρρήσεις σε αυτή την πρόταση υποστηρίζοντας ότι «αυτό θα δημιουργήσει ένα κίνητρο για να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους, όταν απαιτείται ακριβώς το αντίθετο».

Επόμενα Βήματα

Αντιπρόσωποι των εθνικών κοινοβουλίων των 27 κρατών μελών της ΕΕ, θα συζητήσουν για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, σε κοινή συνεδρίαση με τα μέλη της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 25 Ιουνίου (15:00 - 18:30), στις Βρυξέλλες.

Η ψηφοφορία στην Επιτροπή προβλέπεται να γίνει στα τέλη του φθινοπώρου, ανάλογα βέβαια με την εξέλιξη που θα υπάρξει στις διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020.

Η τελική μορφή της νέας αγροτικής πολιτικής της ΕΕ θα συναποφασισθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Η μεταρρυθμισμένη ΚAΠ προβλέπεται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2014.

Πηγή: agrotypos.gr