Σαν Σήμερα: 15 Μαΐου (1756: Ξεκινά ο Επταετής Πόλεμος)

15 Μαΐου

Διεθνής Ημέρα Οικογένειας

Διεθνής Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης

Γιορτάζουν: Αχίλλιος

Σαν σήμερα...(αφιέρωμα)

1756: Ξεκινά ο Επταετής Πόλεμος, με την Αγγλία να κηρύσσει τον πόλεμο στη Γαλλία.

Ο Επταετής Πόλεμος (1756-1763) έφερε αντιμέτωπες την Πρωσία και την Μεγάλη Βρετανία από την μια πλευρά, με την Γαλλία, την Αυστρία και την Ρωσία από την άλλη. Πολλά άλλα μικρότερα κράτη συμμετείχαν στον πόλεμο. Ο Επταετής Πόλεμος εξελίχτηκε σε διάφορα μέρη του κόσμου, στην Βόρεια Αμερική, την Κεντρική Ευρώπη, την Καραϊβική, την Ινδία καθώς και στις παγκόσμιες θάλασσες. Με την σύναψη ειρήνης μεταξύ Πρωσίας και Βρετανίας ο Φρειδερίκος Β΄ πίστευε ότι ο κίνδυνος πολέμου είχε εξαλειφθεί.   

 

Ωστόσο μάθαινε από κατασκόπους του στις ευρωπαϊκές αυλές πως δημιουργόταν ένας επικίνδυνος δεσμός της Γαλλίας με την Ρωσία, η οποία Ρωσία ήταν εχθρός της Πρωσίας. Έτσι διέταξε την επιστράτευση στα σύνορα με την Ρωσία. Σύντομα έμαθε την συμμαχία μεταξύ Αυστρίας, Ρωσίας, Γαλλίας και Σαξωνίας. Για να αποφύγει ένα πολλαπλό χτύπημα,αποφάσισε να καταλάβει την Σαξωνία. Στις 29 Αυγούστου 1756 η Πρωσία πέρασε τα σύνορα της Σαξωνίας χωρίς κήρυξη πολέμου. Η Σαξωνία πέρασε μέσα σε λίγες μέρες στην Πρωσία. Η κατάληψη της Σαξωνίας είχε μεγάλο στρατιωτικό και οικονομικό όφελος για τον Φρειδερίκο. Από την μια είχε με τα Μεταλλουργικά όρη ένα φυσικό τείχος προστασίας με την Αυστρία. Από την άλλη η Σαξωνία μπορούσε να γεμίσει τα άδεια κρατικά ταμεία της Πρωσίας.

Στις 22 Ιανουαρίου 1757 η Ρωσία και η Αυστρία έγιναν σύμμαχοι,και πέντε μέρες μετά κηρύχθηκε ο πόλεμος στην Πρωσία.Στη συνέχεια η Γαλλία υπέγραψε συμμαχία με την Αυστρία, τον Μάϊο του 1757. Στην ανατολική Πρωσία μπόρεσαν τα ρώσικα στρατεύματα να νικήσουν τα πρωσικά, και στη συνέχεια η Αυστρία κατέλαβε την Σιλεσία από την Πρωσία.Η Πρωσία έβλεπε πολλές ήττες και από τα δύο μέτωπα. Στις 5 Νοεμβρίου συνέβη η μάχη του Ρόσμπαχ, όπου ο Φρειδερίκος της Πρωσίας ήρθε αντιμέτωπος με την Γαλλία και τα αυστριακά στρατεύματα.Μετά την νίκη του αποσύρθηκε στη Σιλεσία την οποία τελικά την επανακατέλαβε στον Δεκέμβριο του 1757.

Στις αρχές του έτους οι Ρώσοι προσπάθησαν αν φτάσουν ως την Πομερανία και να ενωθούν με τα αυστριακά στρατεύματα,αυτό όμως το εμπόδισε ο Φρειδερίκος. Ωστόσο οι Ρώσοι συνέχισαν να κατέχουν την ανατολική Πρωσία. Τα αυστριακά στρατεύματα ξανακατέλαβαν την Σιλεσία,ενώ η Γαλλία υπέστη μία σημαντική ήττα στον Ρήνο και έτσι έχασε όλες τις περιοχές δυτικά του Ρήνου.

Η ειρήνη

Οι Γαλλοβρετανικές εχθροπραξίες έληξαν το 1763 με τη Συνθήκη των Παρισίων (1763), που περιελάμβανε διάφορες περίπλοκες ανταλλαγές εδαφών. Η Γαλλία είχε τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα στα εδάφη της Νέας Γαλλίας και τη Γουαδελούπη και επέλεξε τη δεύτερη γιατί την προμήθευε με ζάχαρη. Αυτό βόλευε και τους Βρετανούς, αφού τα νησιά της Καραϊβικής τους προμήθευαν με άφθονη ζάχαρη και η παραχώρηση της Νέας Γαλλίας του άφησε κυρίαρχους όλης της Βόρειας Αμερικής ανατολικά του Μισισιπή με την εξαίρεση της Νέας Ορλεάνης. Παρ’ όλ’ αυτά, το τέλος της απειλής της Νέας Γαλλίας και η επακόλουθη αναδιοργάνωση αυτών των αποικιών υπήρξε ένας από τους παράγοντες που επέτρεψαν την έκρηξη της Αμερικανικής Επανάστασης. Η Ισπανία έχασε τον έλεγχο της Φλόριντα (πέρασε στα χέρια των Βρετανών) αλλά πήρε τη Νέα Ορλεάνη και την περιοχή της Λουϊζιάνας δυτικά του Μισισιπή από τους Γάλλους. Η Γαλλία επίσης επέστρεψε τη Μινόρκα στους Βρετανούς.

Τα ευρωπαϊκά σύνορα επέστρεψαν στην προπολεμική τους κατάσταση σύμφωνα με τη συνθήκη του Hubertusburg (Φεβρουάριος 1763). Αυτό σήμαινε την επιβεβαίωση του πρωσικού ελέγχου της Σιλεσίας. Η Πρωσία επιβίωσε των επιθέσεων τριών αντιπάλων, που ο καθένας μόνος του ήταν μεγαλύτερος σε έκταση από την ίδια. Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, η πρωσική επιρροή αυξήθηκε σημαντικά σε βάρος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αυτή η επιρροή σημαδεύει την απαρχή του σύγχρονου γερμανικού κράτους, ένα γεγονός τουλάχιστον εξίσου σημαντικό με την αποικιακή αυτοκρατορία που δημιούργησε η Βρετανία. Άλλοι ιστορικοί , όπως ο Φρεντ Άντερσον στο Crucible of War, διαφωνούν. Σύμφωνα με τον Άντερσον: « Πέρα από τις αναπόφευκτες προσαρμογές στον τρόπο με τον οποίο οι διπλωμάτες έβλεπαν την Πρωσία ως παίκτη στην ευρωπαϊκή πολιτική, έξι χρόνια γενναίας σπατάλης και άγριας αιματοχυσίας δεν κατόρθωσαν σχεδόν τίποτα.»

Από στρατιωτικής πλευράς, οι μάχες αυτές καθαυτές ήταν λιγότερο ενδιαφέρουσες από τους εξαιρετικούς ελιγμούς του Φρειδερίκου. Αυτή η ευέλικτη στρατηγική θα γινόταν αργότερα αντικείμενο θαυμασμού από τον ίδιο τον Βοναπάρτη. Πράγματι, ο Επταετής Πόλεμος, ήταν η τελευταία μείζων στρατιωτική σύγκρουση στην Ευρώπη πριν τους πολέμους της Γαλλικής Επανάστασης στα τέλη του 18ου αιώνα.

Τα αποτελέσματα του Επταετούς Πολέμου υπήρξε εξαιρετικά σημαντικό για την κατοπινή ιστορία της Ευρώπης. Ο Φρειδερίκος ο Μέγας κατάφερε αποφασιστικό πλήγμα στους Αυστριακούς και ανάγκασε την Μαρία Θηρεσία να εγκαταλείψει κάθε αξίωση της στη Σιλεσία. Η απόκτηση της περιοχής αυτής αύξησε την έκταση της Πρωσίας κατά ένα τρίτο και παραπάνω, ανυψώνοντας έτσι το βασίλειο των Hohenzollern στο επίπεδο μιας δύναμης πρώτου μεγέθους. Στον αγώνα για την κυριαρχία των αποικιών οι Βρετανοί αναδείχθηκαν σε θριαμβευτές. Από την κάποτε μεγαλειώδη αυτοκρατορία τους στην Αμερική, οι Γάλλοι έχασαν τα πάντα εκτός από δύο μικροσκοπικά νησάκια στα ανοιχτά των ακτών της Νέας Γης, τη Γουαδελούπη και λίγες ακόμη κτήσεις στις Δυτικές Ινδίες, καθώς και ένα τμήμα της Γουιάνας στη Νότια Αμερική. Όλες οι περιοχές που έχασαν οι Γάλλοι αποκτήθηκαν από τη Μεγάλη Βρετανία, με την εξαίρεση της Λουιζιάνας, που η Γαλλία παραχώρησε στην Ισπανία ως ανταμοιβή για τη συμμετοχή της στον πόλεμο. Οι Βρετανοί επέτρεψαν τη διατήρηση γαλλικών εμπορικών αποστολών στην Ινδία, αλλά απαγόρευσαν την οικοδόμηση γαλλικών οχυρών ή τη διατήρηση στρατευμάτων στη χώρα εκείνη.

Το θησαυροφυλάκιο της Γαλλίας είχε αδειάσει πια εντελώς, το εμπόριο της είχε σχεδόν καταστραφεί, ενώ οι πιθανότητες κυριαρχίας της στην Ευρώπη είχαν σοβαρά κλονιστεί.

Άλλα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα...

1940: Ιδρύεται η εταιρεία εστιατορίων «McDonald's».
1941: Βυθίζεται από Γερμανική αεροπορική επιδρομή το αντιτορπιλικό Λέων στον όρμο στης Σούδας.
1943: Ο Ιωσήφ Στάλιν διαλύει την Κομμουνιστική Διεθνή, γνωστή και ως Τρίτη Διεθνή.