Σαν Σήμερα: 17 Νοεμβρίου (1973: Εξέγερση του Πολυτεχνείου)

17 ΝΟΕΜΒΡΗ 1973

Όλα έδειχναν (τότε) ότι θα γινόταν η εξέγερση.

Ο λαός τρόχιζε την οργή του.

Οι αντιστασιακές ομάδες ήταν στο πόδι.

Κι οι φοιτητές, μια δυναμική μάζα, πήραν την απόφαση.

Να συγκρουσθούν ανοιχτά με τη χούντα.

Αυτό έγινε τον Νοέμβριο του 1973 στο Πολυτεχνείο.

Το 1973 ήταν η χρονιά της μεγάλης δοκιμασίας της χούντας.

Το πρώτο πλήγμα που δέχθηκε ήταν τον Φλεβάρη στο Πολυτεχνείο.

Το δεύτερο ήταν το ξεσήκωμα της Νομικής. Το τρίτο ήταν τα γεγονότα

Στο μνημόσυνο του Γέρου. Και το πιο μεγάλο (εκπληκτικό και εντυπωσιακό)

Δόθηκε τον Νοέμβρη στο Πολυτεχνείο.  

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΤΣΗΣ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ από τις 4 Νοέμβρη 1973 έως την εξέγερση…

4 Νοέμβρη: Μνημόσυνο του Γεώργιου Παπανδρέου. Διαδηλώσεις στην Αθήνα. Το σύνθημα «ΕΑΤ-ΕΣΑ- Βασανιστές» κυριαρχεί.

10-13 Νοέμβρη: Επαναχορήγηση αναβολής στράτευσης λόγω σπουδών στους  στρατευμένους φοιτητές.

13-14 Νοέμβρη: Ογκώδης συγκεντρώσεις στη Νομική, τη Φιλοσοφική, τη Φυσικομαθηματική, στο Πολυτεχνείο και στη Βιομηχανική.

14-17 Νοέμβρη: Εξέγερση του Πολυτεχνείου. Το πρωί της 18ης Νοεμβρίου το τανκ εισβάλει στον χώρο του Πολυτεχνείου. Μεγάλος αριθμός νεκρών και τραυματιών στους γύρω δρόμους στις 17 και 18 Νοέμβρη, κυρίως από ανεξέλεγκτες μονάδες ελεύθερων σκοπευτών της ΕΣΑ και της ΚΥΠ. Στις 10 π.μ του Σαββάτου επιβάλλεται στρατιωτικός νόμος, πλήρης λογοκρισία και περιορισμός της κυκλοφορίας.

Ο Χαρακτήρας της εξέγερσης….

Η προσφορά της εξέγερσης του Πολυτεχνείου ήταν μεγάλη: Γκρέμισε το μύθο της πανίσχυρης χούντας. Πέρασε το σύνθημα στο λαό, ότι με την ενότητα και την πάλη του θα κέρδιζε την ελευθερία του. Και όχι μόνο. Ήταν λαϊκός ο χαρακτήρας της εξέγερσης. Μαζί με τους φοιτητές συσπειρώθηκαν και εργάτες, ομάδες αγροτών και υπάλληλοι. Ο λαός με το τον λαό. Το μέτωπο κατά της χούντας συγκροτήθηκε. Επικεφαλής οι φοιτητές, οι αποφάσεις παίρνονταν ομόφωνα, αφού κοινός στόχος των φοιτητών ήταν: Η ανατροπή της χούντας. Το βάθρο των αιτημάτων ήταν η λέξη «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», χωρίς αυτή δεν υπήρχε Παιδεία, ούτε πολιτική ζωή, ούτε κοινωνική δικαιοσύνη. Με λίγα λόγια, λαϊκός ήταν κατά βάση ο χαρακτήρας της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και αποτέλεσε πόλο έλξης όλων των επιπέδων της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Με τη διακίνηση ιδεών με άξονα αιχμής τη λέξη «Ελευθερία» καταγράφηκε στην Ιστορία το φαινόμενο «Πολυτεχνείο» ως ένα από τα πιο σημαντικά μαζικά κινήματα.

Η επέμβαση…

Ήταν 3 μετά τα μεσάνυχτα, ξημέρωνε Σάββατο, το τανκ που ήταν σταθμευμένο μπροστά στην κεντρική πύλη του Πολυτεχνείου κινήθηκε, με κατεύθυνση προς τους πολιορκημένους φοιτητές. Το Τανκ έκανε τη μανούβρα του, ζύγισε το στόχο του, την πύλη. Ο επικεφαλής των δυνάμεων της εισβολής έδωσε την εντολή στον οδηγό του τανκ «Έλα ρε….». Το τανκ έριξε την πύλη και μπήκε στο περίβολο του Πολυτεχνείο. Προχώρησε κάποια μέτρα και σταμάτησε με την κάννη προς το κτίριο. Από τον πομπό του Πολυτεχνείο ακούστε για τελευταία φράση « Τώρα μπαίνουν… Ζήτω η Ελλάδα». Τότε έγινε το μεγάλο μακελειό, πραγματική σφαγή. Η βία ασκήθηκε σε όλες τις μορφές της μέσα στο χώρο αυτό, σε αυτόν που κατά παράδοση, αποτελεί απαραβίαστο άσυλο.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ της επίθεσης των τανκς από τη Deutsche Welle: «Επίθεση του στρατού και της αστυνομίας κατά του Πολυτεχνείου ξεκίνησε στις 2 και 57 σήμερα το πρωί. Ένα βαρύ άρμα μάχης συνέθλιψε τη σιδερένια κεντρική πύλη του Ιδρύματος, εισέβαλε στο προαύλιο του Πολυτεχνείου και άνοιξε το δρόμο για την εξόρμηση στρατιωτών και αστυνομικών».

Τελικά, το Πολυτεχνείο ήταν μια μοναδική ιστορική στιγμή τόλμης και ελευθερίας, την οποία πρέπει να θυμόμαστε για την απήχηση, την ηθική και την ορμή που είχε. Δεν πρέπει να αφήσουμε να γίνει απλώς μια ακόμα αργία, αλλά να είναι για εμάς μια ημέρα δράσης και μνήμης. Αυτό είναι το μήνυμα του Πολυτεχνείου, το οποίο κανείς δεν θα μπορέσει να πλαστογραφήσει και να απαλλοτριώσει. Διότι πάνω από όλα πρέπει να ξέρουμε ότι η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν ανήκει σε κανέναν….

Επιμέλεια: Λένα Μαρκογιαννάκη