Σαν Σήμερα: 18 Οκτωβρίου

18 Οκτωβρίου...

 

Σαν σήμερα…

(βασικά γεγονότα - αφιέρωμα)

1920: Γέννηση Μελίνας Μερκούρη.
Η Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) (18 Οκτωβρίου 1920 – 6 Μαρτίου 1994) ήταν διάσημη Ελληνίδα ηθοποιός, μεγάλη αγωνίστρια της αντίστασης κατά της δικτατορίας, πολιτικός με μεγάλη ακτινοβολία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, Υπουργός Πολιτισμού επί 8,5 χρόνια (1981 - 1989 και Οκτώβριος 1993 - 6 Μαρτίου 1994).

Η Μελίνα Μερκούρη χρησιμοποιώντας την δική της ακτινοβολία και λάμψη κατόρθωσε να διοχετεύσει τον Πολιτισμό στην καθημερινή ζωή του Έλληνα. Στην διάρκεια της υπουργίας της ήγειρε το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο στο Μουσείο της Ακρόπολης. Δική της έμπνευση ήταν, επίσης, η δημιουργία του θεσμού της "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης", του πρώτου και μοναδικού μέχρι στιγμής θεσμού που ενώνει πολιτιστικά τις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης και έκανε το εντυπωσιακό του ξεκίνημα πριν από δέκα χρόνια από την Αθήνα. Η Μελίνα Μερκούρη ήταν εκείνη που είπε ότι "Ο Πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας". Για τα οράματά της αγωνίζεται το 'Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, το οποίο ίδρυσε ο σύζυγός της, σκηνοθέτης Jules Dassin μετά το θάνατό της. 

1979: Απονέμεται στον ποιητή Οδυσσέας Ελύτης το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ο Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996), ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλλη του Παναγιώτη, ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος και εκπρόσωπος της λογοτεχνικής γενιάς του '30, ένα από τα χαρακτηριστικά της οποίας υπήρξε το ιδεολογικό δίλημμα ανάμεσα στην ελληνική παράδοση και τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό. Το έργο του επηρεάστηκε από τον υπερρεαλισμό και δανείστηκε στοιχεία του, τα οποία ωστόσο αναμόρφωσε σύμφωνα με το προσωπικό του ποιητικό όραμα, άρρηκτα συνδεδεμένο με το λυρικό στοιχείο και την ελληνική λαϊκή παράδοση. Διακρίθηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και έγινε γνωστός για τα ποιητικά του έργα Άξιον Εστί, Ήλιος ο πρώτος, Προσανατολισμοί κ.α. Το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η αναγγελία της απονομής του βραβείου από τη Σουηδική Ακαδημία έγινε στις 18 Οκτωβρίου. Ο Οδυσσέας Ελύτης διαμόρφωσε ένα προσωπικό ποιητικό. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές γλώσσες. Πέρα από το ποιητικό του έργο, ο Ελύτης άφησε σημαντικά δοκίμια, καθώς και αξιόλογες μεταφράσεις Ευρωπαίων ποιητών και θεατρικών συγγραφέων. Πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996 από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα.

Άλλα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα…

1842: Ο Αμερικανός εφευρέτης Σάμιουελ Μορς, ο «πατέρας» του κώδικα Μορς, θέτει σε λειτουργία τον πρώτο τηλέγραφο.
1981: Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου κερδίζει τις βουλευτικές εκλογές σχηματίζοντας αυτοδύναμη κυβέρνηση με το 48,06% των ψήφων και 172 έδρες.
1995: Γιουγκοσλαβία και Βοσνία αποφασίζουν την ίδρυση γραφείων σύνδεσης, ως πρώτο βήμα για την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων.