Η επιστημονική απάντηση για τον "κομήτη" της Βέροιας

Για το φαινόμενο των Λεοντιδών πεφταστεριών και τον κομήτη Tempel-Tuttle.

 

Πηγή: egnonews.blogspot.com

 Μετά την πρόσκληση από το φίλιο blog, verianews, να γράψω ένα σημείωμα για το φαινόμενο των πεφταστεριών που παρατηρήθηκε τις προηγούμενες ημέρες, ανταποκρίνομαι. 

Το κείμενο δημοσιεύεται στο egnonews.blogspot.com στο οποίο καθημερινά ανεβάζω νέα από την επιστημονική γνώση που παράγεται κάθε ημέρα στα διάφορα πανεπιστημιακά εργαστήρια και ερευνητικά κέντρα σε όλο τον πλανήτη.

Τούτες τις ημέρες 17 και 18 Νοεμβρίου θα βρίσκεται στη μεγαλύτερη ένταση, σίγουρα μικρότερη από άλλες φορές, το φαινόμενο των πεφταστεριών στον ουρανό και του δικού μας τόπου. Αν φυσικά τα σύννεφα επιτρέψουν τα μάτια των ανθρώπων να απολαύσουν την ομορφιά των ουρανών. Οι Λεοντίδες, έτσι λέγονται τα συγκεκριμένα πεφταστέρια προέρχονται από τον κομήτη 55P/Tempel-Tuttle (55Ρ/Τέμπελ-Τατλ) και ονομάζονται έτσι επειδή φαίνεται να προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα. Η βροχή των Λεοντιδών πρόκειται να διαρκέσει περίπου δύο εβδομάδες από 7 έως 28 Νοεμβρίου.

Στο σημείο αυτό καλό θα ήταν να δούμε λίγο το ουράνιο σώμα που αποτελεί την πηγή των πεφταστεριών αυτής της περιόδου. Ονομάστηκε 55P/Tempel-Tuttle, αλλά είναι περισσότερο γνωστός ως κομήτης Tempel-Tuttle. Τον ανακάλυψαν ανεξάρτητα ο Ernst Tempel στις 16 Δεκεμβρίου του 1865 και ο Horace Parnell Tuttle, εικοσιμία μέρες αργότερα, στις 6 Ιανουαρίου του 1866. Το σώμα αυτό είχε εντοπιστεί το 1699 από τον Gottfried Kirch, αλλά δεν είχε αναγνωριστεί ως περιοδικός κομήτης, μέχρι την ανακάλυψή του από τους Tempel και Tuttle κατά τη διάρκεια του περιηλίου το 1866. Το 1933 ο S. Kanda συμπέρανε ότι ο κομήτης του 1366 ήταν ο κομήτης Tempel-Tuttle, κάτι το οποίο επιβεβαιώθηκε από τον Joachim Schubart το 1965. Ο κομήτης εκτιμάται ότι έχει ένα πυρήνα που έχει μάζα περίπου 12 εκατομμύρια εκατομμύρια χιλιόγραμμα, με ακτίνα περίπου 1,8 χιλιόμετρα και μάζα υλικού που αποβάλλεται 5 εκατομμύρια εκατομμύρια χιλιόγραμμα.

Η τροχιά του 55P/Tempel-Tuttle διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο, έτσι οι ροές υλικού που εκτοξεύεται από τον κομήτη κατά τη διάρκεια του περάσματός του από το περιήλιο δεν απλώνονται . Αυτή η σύμπτωση σημαίνει ότι οι ροές από τον κομήτη στο περιήλιο συναντούν τη Γη, οπότε προκύπτει μια καταιγίδα, αυτή των Λεοντιδών μετεώρων, με ένα κύκλο 33 ετών. Η τελευταία τέτοια θεαματική «θύελλα» συνέβη το 2002, συνεπώς η επόμενη θα υπάρξει κάπου κοντά στο 2035.

Οι Λεοντίδες ξεχωρίζουν επειδή η τροχιά του κομήτη Tempel-Tuttle, από τον οποίο προέρχονται, έχει αντίθετη φορά από αυτήν της Γης, με συνέπεια τα θραύσματά του, να συγκρούονται με τον πλανήτη μας μετωπικά, με ταχύτητα σχεδόν διπλάσια από αυτή άλλων διαττόντων. Αναπτύσσεται έτσι, μια μεγαλύτερη θερμοκρασία λόγω της τριβής κατά τη διέλευση των μετεώρων μέσω της γήινης ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα τα πεφταστέρια να καίγονται πιο έντονα και να εκπέμπουν περισσότερη λάμψη κατά την πτώση τους. Ο ρυθμός πτώσης των φωτεινών μετεώρων -που γίνεται με ταχύτητα περίπου 71 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο- υπολογίζεται σε 15 ανά ώρα κατά μέσο όρο. 

Από ιστορική άποψη, οι Λεοντίδες έχουν δημιουργήσει μερικά από τα πιο θεαματικά φαινόμενα στους ουρανούς του πλανήτη μας και μάλιστα υπήρξαν φορές, ιδίως μεταξύ των ετών 1998 - 2002, που εξελίχτηκαν σε πραγματική «θύελλα» μετεώρων, στη διάρκεια της οποίας πολλές χιλιάδες «αστεριών» φαίνονταν να πέφτουν κάθε ώρα στη Γη. Οι βροχές των μετεώρων που παρακολουθούμε κατά καιρούς να εμφανίζονται μαζικά παίρνουν το όνομα του αστερισμού που βρίσκεται στην περιοχή του ουρανού όπου εκδηλώνονται, έτσι έχουμε τις Ωριωνίδες, τις Αιγοκερίδες, τις Yδροχοΐδες, τις Περσείδες κ.α..

Και για όσους ή όσες δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν παρόμοιο φαινόμενο παρατίθεται το παρακάτω video από το φαινόμενο το 2001. Απολαύστε το:

 

Πηγή: egnonews.blogspot.com

Σημείωση VeriaNews:

Ευχαριστούμε θερμά για το διαφωτιστικό του άρθρο τον Δάσκαλο Φυσικής Κωνσταντίνο Α. Ζώκο, το οποίο δημοσίευσε - ως απάντηση σε σχετική απορία μας - στο αξιόλογο ιστολόγιό του.

Για όσους ενδεχομένως δεν έχουν καταλάβει την αφορμή του παραπάνω άρθρου, να σημειωθεί πως την περασμένη Παρασκευή το βράδυ υπήρξε παρατήρηση του φαινομένου στην περιοχή, κάτι που σχολιάστηκε από διάφορα blogs, όπως και το verianews (δείτε το άρθρο)

Ο κ. Ζώκος μας εξήγησε πως δεν πρόκειται για...κομήτη, αλλά για το φαινόμενο "Λεοντίδες". Για να μας διαφωτίσει του ζητήσαμε αν είχε την καλοσύνη για μια σχετική παρουσίαση και, όπως βλέπετε, ανταποκρίθηκε ευχαρίστως!